griffin016

S04 PODSTAWY KOMUNIKACJI SPOIK/NII

Żeby dopiąć swuqo, kobloly mur./ą działać na (iwa fronty Mój wyijl.jd I '.pic.óh mówić nia jest kobiecy biżuteria MiaklpiZ ciepły i miękki gtos. Ale treść pr/ornówlenla planu ję tak, żeby traliala równic/ do mężczyzn to nie może być improwizacja Przygotowuję starannie tekst, dobrze znam scenariusz, od wotuję się do symboliki funkcjonującej w świecie mężczyzn. Dziewczęta uczą się interesować wszystkim, o czym chcą mówić mężczyźni, ale mężczyźni nie przywykli słuchać tego. co interesuje kobiety. Rzadko więc nawiązuję do gotowania czy filmów typu Thelma i Louise.

Susan jest dziekanem studium zawodowego na pewnym uniwersytecie. Wcześniej pracowała na innej uczelni, a po jej zamknięciu zorganizowała przeniesienie całego swojego programu i wydziału na inny uniwersytet. Ostatnio została wybrana Profesjonalistą Roku w swojej dziedzinie. Kiedy po raz pierwszy pojawiła się na spotkaniu krajowego związku dziekanów, na pięćdziesięciu członków było w nim tylko osiem kobiet.

Prawie się nie odzywałam. Czułam się tam okropnie. Ten, kto nie komunikował się według zasad ustalonych przez mężczyzn, był niewidoczny. Gwiazdami tego show byli mężczyźni, a ich występy byty bardzo ostre. Ale nikt ich nie słuchał; każdy przygotowywał własną odpowiedź. Spotkanie kipiało rywalizacją. W recepcji rozlegało się ciągle; „Cześć, brachu, kopę lat”. Nikt nie odważyłby się powiedzieć: „Słuchaj, mam taką a taką sytuacja, z którą się muszę uporać. Spotkałeś się już kiedyś z takim problemem?’’. Tylko wtedy, gdy umówiłam się z paroma kobietami na kawę albo na zakupy, mogłam otwarcie porozmawiać o swoich doświadczeniach.

Choć pozycja społeczna i wykształceni* zdobyte przez moje przyjaciółki dowotl i że Marsha, Kathy i Susan są wybitnymi jednostkami, to doświadczenia ka/ilH / nich jako kobiety w męskiej hierarchii * nej strukturze przemawiają za teorią . * gluszanej grupy. Kramarae mówi. żc ,| | mężczyźni stworzyli wartości i język kin ry stanowi odzwierciedlenie tego \yni» mu. Kobiety muszą się przedzierać pi/.» system zorganizowany przez mężczyzn ¹ Dla kobiet mniej utalentowanych i nic Utl* pewnych siebie jak Marsha, Kathy czy Su san taka perspektywa może być znici In, cająca.

OTWARTOŚĆ NA FORUM PRYWATNYM: KONTAKTY Z INNYMI KOBIETAMI

Susan wspomniała o uldze, jaką pr/yil** • ta jej swobodna rozmowa z innymi kobli tami-dzickanami. Historia ta iliisliM|« podstawową zasadę teorii zagłusz.im | grupy. Według Kramarae „|...| kobirh często znajdują sposoby wyrażania sn l*i. poza dominującym, publicznym tryl'* m ekspresji wykorzystywanym pr/c/ m*. czyzn, zarówno w zachowaniach wcib.il nych,jak i niewerbalnych”²⁰.

Kramarae wylicza rozmaite boczni kanały użytkowane przez kobiety poił* -omawiania własnych doświadczeń Inki* jak pamiętniki, dzienniki, listy, ustna ti • dycja, folklor, plotki, śpiewanie psalmie* malarstwo, graffiti, poezja, piosenki ni* werbalne scenki, książki o kobiecej li/|*. logii krążące od stuleci między przyjm »••! kami czy „krocie »nickanonizownnc|- li teratury kobiecej, której boginie >

Krumarac, I9HI, s 12. Kramarae, 1981, s 4.

i różnorodność dopiero zaczynamy og.u niać”²¹. Środki te zostały nazwane pr/c/ Kramarae kobiecą „sub-wersją". która I pulsuje pod powierzchnią męskiego, ortodoksyjnego nurtu.

Owe przestrzenie tworzone przez kobiety pozwalają im odetchnąć od świata ..głównego nurtu”, stanowiąc świat alternatywny. Kramarae posługuje się terminem grupy karmiące, by uchwycić ducha współpracy obecnego w świecie kobiet. Badaczka odmalowuje scenę, w której grupa kobiet rozmawia, popijając ziołową herbatę, przy „[...] stole zastawionym czekoladowymi ciasteczkami i bułeczkami z pełnoziarnistej mąki”²². Pośród cech charakteryzujących ten świat wymienia Kramarae takie aspekty,

| jak wspólnota, poczucie bezpieczeństwa, holizm, zaufanie, wzajemność, zdolności przystosowawcze i równy dostęp do informacji²³.

Według Kramarae dostęp do informacji jest dla kobiet szczególnie istotny:

Jeśli przyszłość należy do inłormacji elektronicznej. to musimy zapewnić do niej dostęp każdemu, nie tylko wybrańcom. Wyobrażamy sobie podłączone do lokalnej sieci terminale komputerowe, zainstalowane w pralniach samoobsługowych, schroniskach dla bezdomnych. przedszkolach i lak dalej - z zapewnieniem odpowiedniej pomocy w obsłudze. tak aby jak najwięcej ludzi miało dostęp do internelu²⁴.

Jakkolwiek w intcrnccic przyjęły się już normy /orientowane na mężczyzn, Kra-ntatae uznaje, żc z uwagi na interaktywność techniki - cyberprzestrzeń ma duże szanse stać się ludzkim miejscem dla kobiet. Autorka roztacza wizję świata, w którym żadna grupa nic dyktuje polityki innej grupie i w którym każdy ma taki sam wkład - nawet w projektowanie systemów informatycznych.

Wiciu mężczyzn jest nieświadomych wspólnych znaczeń, które kobiety przekazują sobie nawzajem alternatywnymi kanałami. W gruncie rzeczy Kramarae jest przekonana, żc .,[...) mężczyznom trudniej niż kobietom przychodzi zrozumieć, co mają na myśli przedstawiciele drugiego rodzaju”²⁵. Owego męskiego braku orientacji nic przypisuje biologicznym różnicom pomiędzy płciami czy leż kobiecą skłonnością do skrywania własnych doświadczeń. Jej zdaniem, jeśli mężczyźni nie mają pojęcia o kobiecych pragnieniach, myślach czy uczuciach, to dlatego, że nie postarali się ich poznać. Kiedy brytyjska autorka Dale Spender była redaktorem naczelnym ,.Woman’s Studies International Ouarterly”, zaproponowała jeszcze inną interpretację męskiej ignorancji. Zgodnie z jej tezą wielu mężczyzn zdaje sobie sprawę, że decyzja o słuchaniu kobiet będzie siłą rzeczy wymagała zrzeczenia się uprzywilejowanej pozycji. „Sęk w tym. że jeśli kobiety odzyskają głos, to mężczyźni stracą swoją dominację; niektórym z nich może się to wyda-

•' Kramarae, C. Trcichler. P. Antazons, IłluesiockinKs, andCnmes: A Fcminist Diclionaty (Wyd. 2, s. 17). luindon: Pandora.

" Kramer, B. (1W4). Brinlcc Kramer. W K. Kowlami (red.), Wo/nen IMw Do and Women Who Don'tJoin the Women ’s Mowntcnl (s. 170). Boston Koulledgc A Kcgun Paul.

^M Foss. K. A.. Fo\s, S. K., Griflm. < I (|WJ) / <nuni\t Rlietoncal Iheories (s. 4K). Thousand Oaks, ( a-lit.: Sago.

'* Taylor, ii. J.. Kramarae, C. |w drukuj < rentlng < 'yKrtnisl from the Margins. W: O. V. Burton (red.).

Reiumumce in SocialScience Com/HilmI imw • iiv ot Illinois Press. Urbana ' Kramarae ( . Trcichler. P.Amazom, HIiicmih A my > iind i'nme\ I Fcminist Diclionary, s. 4.

A