490 CZĘŚĆ IV ZASOBY PRZEDSIĘBIORSTWA
Efekty działań wywiadu gospodarczego skierowane są do określonego odbiorcy. Rodzaj odbiorcy pozwala wyróżnić dwie istotne kategorie działali dotyczących wywiadu gospodarczego27:
• skierowanych na odbiorców wewnętrznych (przedsiębiorstwo),
• skierowanych na odbiorców zewnętrznych (otoczenie przedsiębiorstwa). Zasadniczym polem działania wywiadu gospodarczego jest rozpowszechnianie
informacji w przedsiębiorstwie. Działanie to, nakierowane przede wszystkim na głównych odbiorców', stanowi logiczne zakończenie procesów gromadzenia i przetwarzania informacji, stwarzając okazję do wyłonienia takiego elementu, który pozwoli zwiększyć sumę zebranych informacji o swoistą „wartość dodaną". Powstaje ona w sytuacji, w której informacja pozw>oli na zwiększenie swojej wartości przez jej właściwe wykorzystanie, czyli przekazanie odpowiedniemu decydentowi’8.
Obecnie przedmiotem zainteresowań wywiadu gospodarczego są przede wszystkim2*7:
• dane dotyczące działalności konkurentów, na przykład sprawozdania finansowe,
• rachunki bankowe.
• klienci, dostawcy, rodzaje transakcji.
• wyniki badań marketingowych i technologicznych, wynalazki produkcyjne, dane na temat postępu naukowo-technicznego,
• prognozy i plany ekspansji oraz rozwoju kapitałowego.
Proces wywiadu gospodarczego obejmuje następujące fazy'17:
• identyfikowanie potrzeb (obejmuje tworzenie listy osób potrzebujących użytecznych informacji oraz uprawnionych do korzystania z produktów wywiadu gospodarczego oraz. ustalenie danych, które mają być tym osobom dostarczone),
• pozyskiwanie informacji i ich przechowywanie,
• przetwarzanie i analizę informacji,
• przekazywanie informacji.
Eksponowany jest fakt. że umiejętne zarządzanie informacją pozwala przede wszystkim zmniejszyć koszty utraconych możliwości, które wcześniej mogły występować z uwagi na brak informacji potrzebuych cló podejmowania decyzji.
Bazą jakichkolwiek działań związanych z zarządzaniem informacją jest analiza potrzeb informacyjnych. To na jej podstawie można gromadzić informacje, prze-twarzać je przechowywać i pizekazywać odbiorcom. Analiza potrzeb informacyjnych jest także punktem wyjścia dla wyboru technologii informacyjnej i w konsekwencji doboru ludzi. Należy jednak pamiętać, że potrzeby informacyjne ciągle się
77 Z. Martyniak (red ). Zarządzanie informacją i komunikacją Zagadnienia wybrane u świetle studiów i badań empirycznych. Wyd. AF Kraków 2000. $ 404—405.
2ft Tamże
29 M Kaliski. P. Mrozik. Tworzenie efektywnego* . dz. cyt., s 383 Tamże.
zmieniają. Dlatego raz wybrana technologia informacyjna powinna być stale dostosowywana do zmieniających się potrzeb. Informacja jako cenny zasób powinna być stale chroniona, ponieważ skutki utraty informacji, bądź przekazania jej, np. konkurencji, mogą być bardzo przykre dla całego przedsiębiorstwa.
PodsumowujÄ…c problematykÄ™ zarzÄ…dzania informacjÄ… przedstawiono jÄ… schematycznie na rysunku 23.2.
Rysunek 23.2. Problematyka zarzÄ…dzania informacjÄ…
Gromadzenie informacji
przetwarzanie informacji
przechowywanie informacji
przekazywanie informacji
Odbiorcy informacji
Analiza
potrzeb informacyjnych
Źródło: Opracowanie własne.
1. Podaj przyczyny konieczności zarządzania informacją.
2. Jakie własności oraz cechy jakościowe posiada informacja?
3. Wymień i opisz procesy informacyjne.
•1. Jakie są różnice pomiędzy Internetem, Intranetem i Ekstranelem?
5. Co to jest bezpieczeństwo systemu informacyjnego i jakie działania pozwalają zapewniać to bezpieczeństwo? |
6. Co to jest wywiad gospodarczy i jakie sÄ… fazy procesu wywiadu gospodarczego?
Studium przypadku
Zakłady Przerobu Minerałów „Działoszyn to przedsiębiorstwo państwowe istniejące od 1983 roku. Produkują płytki ceramiczne i wodę mineralną na rynek kra-