Kardas rodzia� strony34 335

334 część III SYSTEMY ZARZĄDZANIA W PRZEDSIĘBIORSTWIE

Warto zwrócić uwagę, na to, iż w czasach J. Schurnpetera w gospodarce przeważały sektory produkcyjne i rolnictwo. Dzisiaj zdecydowany prym wiedzie sektor usług. W związku z tym teraz pojęcie produkt nie oznacza tylko wyrobu -fizycznie istniejącej rzeczy, lecz również mieści ono usługi. Klasyfikacja Schum-petera do dzisiaj nie straciła na swojej aktualności.

Obecnie możemy się częściej spotkać z definicją M Portera': „innowacje to pomyślna eksploatacja nowych pomysłów”. Taka definicja ma bardzo szeroki charakter i praktycznie można zakwalifikować według tej definicji, każdą zmianę w organizacji, jako innowację.

Według podręcznika Oslo Manuał^{1 2 3}, który służy do definiowania m in. w Unii Europejskiej, wyróżniamy innowacje technologiczne, technologiczne procesu i nietechnologiczne. Klasyfikacja la oparta jest w dużym stopniu na klasyfikacji Schurnpetera. Generalnie możemy przyjąć, iż wyróżniamy innowacje: produktowe (dotyczące zarówno wyrobu, jak i usługi), procesowe oraz organizacyjne.

Innowacje produktowe obejmują wszelkie modyfikacje, ulepszenia, zmiany związane z produktem (zarówno wyrobem i usługi).

Innowacje procesowe dotyczą ulepszeń procesu głównego w organizacji, a więc np. wymiana maszyn na lepsze - w firmach produkcyjnych, a w przypadku firm usługowych np. zakup nowych urządzeń (przykładowo w firmie transportowej nowych autobusów), umożliwiających organizacji zwiększenie przewagi konkurencyjnej. Innowac ja organizacyjna obejmuje takie zmiany jak:

• wdrażanie zaawansowanych technik zarządzania, np. TQM (Total Quality Management - kompleksowe zarządzanie jakością) czy BSC (Balanced Score Carcl- zrównoważona/ strategiczna karta wyników),

• wprowadzanie istotnie zmienionych (ulepszonych) struktur organizacyjnych,

• wdrażanie nowych lub istotnie zmienionych strategii działania organizacji.

W niniejszym opracowaniu skoncentrowano się na innowacji produktowej, która choć nie jest najczęściej stosowaną innowacją w przedsiębiorstwach (najczęściej stosowane są innowacje procesowe i organizacyjne), umożliwia bardzo dobre zrozumienie idei zarządzania innowacją.

17.2. Powody wdrażania innowacji oraz kategorie nowych produktów

Organizacje, które wdrażają skutecznie nowe produkty odnoszą następujące korzyści⁴: t

1. Nowe produkty tworzą kreatywną atmosferę w organizacji, angażują pracowników i w' efekcie powodują, że organizacja staje się ciekawszym miejscem do pracy. Żyjemy w czasach, w których zaangażowanie pracowników, szczególnie zaangażowanie dobrze wyedukowanych, kreatywnych i innowacyjnych pracowników' nie zawsze występuje, ale warunkuje sukces danej organizacji. Przedsiębiorstwo tworzące ciekawe nowe produkty ma wielką szansę zatrudniania wartościowych osób, którzy mają szanse ciągłego rozwijania się.

2. Nowe produkty umożliwiają sprzedawcom ściślejsze związanie obecnych i budowanie nowych relacji z klientem. Wprowadzanie nowych produktów na rynek tworzy szum informacyjny. Media piszą o firmie, która jest innowacyjna i tworzy nowe wartości. W związku z tym klienci są dumni, z tego, że z taką firmą współpracują. Jednocześnie nowe osoby, czy nowe organizacje zaczynają dostrzegać innowacyjną Firmę i dzięki temu stają się jej klientami.

3. Nowe produkty napędzają cały proces produkcyjny organizacji. Nowe produkty tworzą byt firmy; jeżeli firma nie wprowadza nowych wyrobów, nie utrzymuje lub nie przyciąga nowych klientów - upada. Z tego powodu istotna jest dokładna analiza użyteczności nowego pomysłu, która zawiera również wskaźniki, oceny, czy analizy jakościowe. W dzisiejszym otoczeniu najważniejszy jest krótkookresowy zysk i w związku z tym finansiści często decydują o tym, czy pomysł powinien być przekształcany w produkt, czy też nie. Dział finansowy z reguły posiada pewne wskaźniki, mierniki, modele i algorytmy, które pomagają mu w podejmowaniu tych decyzji. Lecz bardzo rzadko prowadzi on głębszą analizę jakościową danych pomysłów i zdarza się często, że wartościowe pomysły są odrzucane, ponieważ nie „zmieściły” się w danym finansowym modelu. Jest to jedna z głównych przyczyn odrzucania pomysłów.

4. Nowe produkty zapewniają wzrost udziału rynkowego organizacji. Stare produkty są wycofywane, można na nich zarabiać mniejsze pieniądze. Jedynie wprowadzanie nowych produktów może zapewnić przedsiębiorstwu stabilny wzrost lub udział w rynku.

Powyższe powody decydują o tym, że wprowadzania nowych produktów, jest w centrum zainteresowania praktycznie wszystkich organizacji.

Kategorie i udział nowych produktów wdrażanych przez organizacje (głównie przez przedsiębiorstwa) prezentuje rysunek 17.1.

Nowe w skali globalnej

Wprowadzanie tych produktów jest równoznaczne z tworzeniem nowego rynku np. kartki samoprzylepne 3M.

Nowe produkty w firmie

Są to produkty, które nie są nowe na rynku, tylko są nowe dla poszczególnych firm. Umożliwiają danej firmie wejście na istniejący już rynek, na którym wcze-

^J Patrz, (w:| M E. Porter, The C.ompetiiive Advamage of Nations. The Macmillan Press Ud.,

London 1990.

Podręcznik można pobrać np. zc strony OECD (wersja w języku angielskim); www.oecd.org/dataoecd/35/6l/2367580 pdf, stan na listopad 2006.

* Na podstawie; J A. Hall. Hringing New Products to Market - The Art and Science of Creatinę Winners, American Management Association, New York 1991. s. 3-5.