%
sześciocylindrowe o rozrządzie górno-zaworowym (OHV), chłodzone cieczą w obiegu wymuszonym., w tym dwa gainikowe konstrukcji kratowej. PZInz 705 i PZInż 725 G (G - odmiana gazo-generatorowa) . oraz wysokoprężny PZInz 135 - Saurer CR1D, produkowany na szwajcarskiej licencji. Silnik typu 725 stanowił - w wersji podstawowej -wzmocnioną odmianą modelu 705. Przez mm powiększenie średnicy cylindrów (z 95 do 100 mm), zmianę gniazd zaworowych i wałka rozrządu oraz niewielkie zwiększenie stopnia sprązama uzyskano wzrost mocy powyżej 20% Zastosowanie do tego silnika paliwa gazowego z generatora (gaz drzewny był w okresie ll Rzeczypospolite! nattańszym paliwem) spowodowało natomiast spadek mocy o około 7% w stosunku do typu 705. t| dó wartości 65 KM (47.8 kW) Kadłuby silników wykonano ze stopów lekkich (w PZInż 705 i 725 glmowo-krzemowych), zaś głowice z żeliwa Tłoki pracowały w żeliwnych tuletach cylindrowych, mokrych, wymiennych Wszystkie tednostki napędowe miały kute wały korbowe wykonane ze stali wysokogatunkowe! a ich powierzchnie nośna były utwardzone Układy dolotowe i wylotowe kratowych silników rozwiązane były w sposób konwencjonalny Model 705 miał klasyczne jednokanałowe kolektory i dolnossący gażnik Solex 40 FAJPL o średnicy gardzieli 27 mm, z olejowym filtrem powietrza Benzynę ze zbiornika o pojemności 105 I (umieszczonego w ciężarówce pod siedzeniem kierowcy) podawała pompa przeponowa, napędzana wałkiem rozrządu Układ zasilania silnika PZInż 725 G. z racji paliwa gazowego był bardziej rozbudowany i zawierał obok generatora Imbert 600 (budowanego na licencji w lirmie Have-ka w Toruniu), rurkowej chłodnicy gazu. oczyszczalmków - korkowego i osadowego - mieszalnika oraz rozruchowej dmuchawy elektrycznej także bocznossący gażnik biegu jałowego Solex 26 HBFD, zasilany benzyną. W silniku wysokoprężnym PZInż 135 obie pompy, zasilająca i wtryskowa pochodziły z firmy Bosch Filtr paliwa wykonany był z filcu a filtr powietrza zawierał wióry miedziane Silniki wszystkich typów miały ten sam rodzaj filtru oleiu -metalowy, szczelinowy.
Niezależnie od modelu pojazdu i rodzaju tednostki napędowei, z silnikiem współpracowała skrzynia biegów o 4 przełożeniach do jazdy w przód i biegu wstecznym, na żądanie wyposażona w terenowy reduktor. Przekładnia tylnego mostu stożkowa, o zębach spiralnych, charakteryzowała się stosunkiem przełożeń jednakowym dla wszystkich modeli. Na zyczeme zamawiającego zastosowano mechanizm różnicowy z samoczynną blokadą
Istotną nowością zastosowaną w samochodach 713-723 był hydrauliczny układ hamulcowy z pneumatycznym wspomaganiem. Pompa hamulcowa i podciśnieniowe urządzenie wspomagające systemu Westmghouse u-mieszczono w miejscu łatwo dostępnym, przymocowano od zewnątrz do podłużnej ramy pod kabiną kierowcy (w autobusie - na wysokości skrzyni biegów).
Bębnowe hamulce wszystkich kół zrealizowano w systemie tzw. wodzikowym, zapewniającym lepszy docisk szczęki do bębna podczas hamowania i równomierne zużywanie się okładzin Rozwiązanie to wzorowane było na konstrukcji hamulców ciężarowych Chevroletów, modeli budowanych przez G M. C od 1936 roku. Hamulec pomocniczy, sterowany mechanicznie, działał na bęben osadzony na wale napędowym lub (szczególnie w podwoziach autobusowych) na szczęki hamulcowe bębnów kół tylnych W drugim przypadku sterowanie odbywało się za pomocą cięgien sztywnych a możliwość regulacji luzu tworzyło zastosowanie tzw śrub rzymskich Nie które podwozia wy|x>sazone były po nadto w tzw hamulec górski zapobiegający cofaniu, t|. stalową ..ostrogę' przymocowaną do środkowei po przecznicy ramy, opuszczaną zaNpo-mocą systemu cięgien giętkich i wbi|a
ną w grunt w razie postoiu na pochyłości
Nowocześnie rozwiązano konstrukcję zawieszenia przedniego i tylnego nowych polskich pojazdów Obie osie^ byty oczywiście sztywne i zawieszone na półeliptycznych podłużnych resorach piórowych W przypadku osi przedniej zastosowano typowe resory o liniowej charakterystyce odkształcania. połączone ze wspornikami za pomocą tulei gumowo-stalowych W zawieszeniu tylnym oś napędową zamocowano pomiędzy resorem głównym (nad nim) a dwupiórowym resorem pomocniczym W miejscach stałego połą-- czema resorów tylnych ze wspornikami ramy zastosowano silentbloki Komfort jazdy podnosiło zastosowanie hydrau licznych amortyzatorów ramieniowych dla kół osi przedniej W podwoziu au tobusowym typu 723 amortyzatory miała także oś tylna
Stosunkowo krótkie rozstawy osi w odniesieniu do długości całkowitej po lazdów przyczyniały się do dobrei zwrotności samochodów Wozy cięza rowe z silnikami gażnikowymi rozwijały prędkość w granicach 80-90 km/h. au tobusy z tym napędem średnio o ok 10 km/h mniej Napęd gazogenerato rowy i silnikiem wysokoprężnym po wodował, ze prędkość maksymalna spadała we wszystkich grupach poiaz dów do ok 65 km/h
Jan Tarczyński
Dane techniczna samochodu ciężarowego PZInż 713 BC
(w nawiasie - autobusu PZInz 723 G)
-i- Nadwozie ciężarowe, stalowa kabina kierowcy i drewniana skrzynia ładunkowa (nad wozie autobusowe, stalowe konstrukcji szkieletowej) osadzone na ramie
- Silnik gazmkowy (gażmkowy - gazogeneratorowy) 6-cylmdrowy 4 suwowy górnoza worowy typu PZInż 705 (PZInz 725 G). chłodzony cieczą, umieszczony z przodu pojaz du napędzał koła tylne
- Średnica cylindra * skok tłoka/pojemność skokowS'-95 » 110 mm/4670 cm* (100 ✓ * 110 mm/5180 cm1)
- Stopień sprężania -6,1:1 (9,5:1)
- Moc: 75 KM - 55.2 kW przy 4670 obr/min
(65 KM - 47,8 kW przy 2800 obr/min)
- Sprzęgło suche, jednotarczowe
- Skrzynia biegów 4 + T. na żądanie z reduktorem
- Zawieszenie przednie i tylne - oś sztywna, resory piórowe półeliptyczne. z przodu z hydraulicznymi amortyzatorami (amortyzatory także przy kołach tylnej osi)
- Hamulce bębnowe, hydrauliczne z pneumatycznym wspomaganiem, na 4 koła. hamulec pomocniczy mechaniczny, na wał napędowy
- Ogumienie - 230 x 20
- Wymiary zewnętrzne: długosć/szfrokość/wysokośc. 7150/2350/2500 (t8(fc/23%/nie-znana)
- Rozstaw kół przednie - 1700, tylne - 1720 mm
- Rozstaw osi 3900 mm (4400 mm)
- Prześwit - 245 mm
- Masa własna - 3580 kg (5700 kg)
- Prędkość maksymalna - ok 90 km/h (ok 65 km/h)
- Zużycie paliwa - 30 1/100 km (80 kg drewna/100 km)
- Obciążenie dopuszczalne - 3500 kg + przyczepa o masie 3500 kg (30 osób)
71