Lawrence Venuti �Przek�ad, wsp�lnota, utopia�

280 lawrence Venuti

miejscach zbyt dosłowne", pisał Carlo Golino, .to po namyśle dostrzec można, że inny przekład nie jest możliwy bez strat dla bogatej aluzyjności stew Ungarettiego" (Golino 1959:76),

Tłumaczenie Mandelbauma stało się więc przestrzenią dla wspólnoty opartej na akademickim zainteresowaniu poezją Ungarettiego, składającej się z czytelników amerykańskich, którzy jednak rozumieli włoskie wersje tych tekstów, w tym także z rodowitych Włochów. W takim kontekście przekład ów ostatecznie osiągnął pozycję kanoniczną W197B roku, niemal dwadzieścia lat po pierwszej edycji, został on wydany w wersji poprawionej i uzupełnionej nakładem Comell University Press.

Niemniej jednak w przekładach Mandelbauma można odnaleźć także zwrot ku innej wspólnocie, a mianowicie ku rodzimej publiczności o zainteresowaniach niewspółmiernych z zainteresowaniami akademików italianistów oraz nieznających się na obowiązującej interpretacji dzieła Ungarettiego. Trzymąjąc się bowiem wiernie oszczędnej fragmentacji włoskich tekstów poety, Mandelbaum wprowadza w nie jednak pewien rejestr poetycki: zauważalny ślad wiktoriańskich poetyzmów. Tłumacz oddąje włoskie morire (umierać) jakoperish (ginąć); buttalo (rzucony) jako cast (ciśnięty); U basta un'Utuskm (wystarczy ci iluzja) jako you need but an ithisim (iluzji jedynie ci trzeba); stmno (sen) jako slumber (uśpienie); riposato (oparty) jako reposed (spoczywa-jący); potrą guardarta (patrzę na nią) jako I can gazę upon ber (poglądam na nią) (Ungaretti 1958:7,13,26,37,145). Tłumacz posłużył się też inwersjami składniowymi: niektóre z nich dodał, inne wynikły z dosłowności przekładu, będąc kalkami z włoskiego. Oba te typy po angielsku zamieniły się jednak wpoetyclde archaizmy:

Loetaao Lontano lontano comeundeco m’hanno portatoper mano.

Distantły Distaniiy distanliy Ukeabitndman by Uie hond they led m*.

(.Daleko"/ Daleko daleko/jak ślepca/ za rękę prowadzili mnie]

UnaCoknaba

D'aUri dttwi rena coUmba ascollo.