0006101

101

dzieło dzisiejszej architektury arabskiej, podążyliśmy ku wązkim okrągłym uliczkom starożytnej dzielnicy bazarów, gdzie tyle meczetów średniowiecznych się wznosi, iż często jeden do drugiego przypiera. Minąwszy znaną nam bramę „El-Zuwele“, stanęliśmy przed meczetem sułtana „El-Ghoury.“ Budowa ta nie tak wspaniała i o wiele nowsza niż meczet Hassana, a jednak niezrównana w swych drobnych szczegółach i ozdobach. Podziwialiśmy szczególniej sufity z drzewa cedrowego, wykładane srebrem, kością słoniową i perłową konchą, w sztuczne arabeskowe wzory. Linie i figury geometryczne wiją się. plączą, zrywają się i znów łączą, tworząc tak powabną dla oka mozaikę, iż godziny długie patrzećby na nią można bez znużenia. Również posadzka układana jest w mozaikę z marmurów rozmaitej barwy, ściany zaś ozdobione są napisami arabskiemi, także w marmurze układanemi. Głów ną nawę świątyni zdobi świecznik ze śpiżu, złocony, starożytnej roboty. Światło pada do wnętrza meczetu przez okrągłe, misternie w murze wycięte rezety, oraz przez okna o kolorowych średniowiecznych szybach. W głębi świątyni kibla, na lekkich kolumnach wsparta, jest już sama dla siebie skończonem arcydziełem.

Założyciel pięknej tej budowy, sułtan el Ghoury panował w początkach XVI-go stulecia. Należał on do rzędu tych nielicznych władców Egiptu, którzy nie mordom i intrygom, ale cnotom tron zawdzięczali. Z niewolnika zostawszy emirem przez łaskę poprzednika swego, sułtana Kait Beja, po śmierci tegoż powołany przez lud do objęcia władzy, użył tejże, aby kraj wzbogacić i miasto upiększyć. Wznosił on pałace i meczety, szpitale i szkoły, budował drogi i wodociągi. Zginął śmiercią bohatera w Sy-ryi, w walce z Turkami w r. 1516.

W meczecie swym pozostawił też sułtan świętą relikwię, z Mekki uwiezioną. Relikwią tą jest koszu-

Pałac Abdin.