94295201

336 JOZEF DUNIN BOBKOWSKI

myozyna¹) i t. d., przyczem w okresie 1 do 4 godzin trwającego chłonienia nie można wykryć ani śladu peptonu. Te same ciała białkowe wprowadzał Eichorst ludziom za pomocą klyzmy do jelita grubego. Okazało się, że białko mleka, syntonina, myozyna ulegają wessaniu, białko kurze natomiast nie wsysa się wcale.

Zgodnie z tern stwierdził Nencki wessanie się 70^c/₀ rozpuszczalnych albuminatów z przetoki jelita grubego u człowieka.

Zdawałoby się tedy, że niezmienione krzepliwe ciała białkowe mogą się wsysać w jelitach nawet w wypadku zupełnego braku zaczynów trawiennych. Jednakże krzepliwe białko tylko bardzo rzadko dostaje się do ustroju zwierzęcego w ten sposób, ażeby mogło bez żadnej zmiany dojść aż do jelita cienkiego. Nawet u zwierząt mięsożernych żywe tkanki pokarmu ulegają w żołądku ścięciu pod wpływem kwasoty soku żołądkowego.

Białko pożywienia ludzkiego jest prawie bez wyjątku albo nierozpuszczalne samo przez się, albo staje się niem pod wpływem gotowania. I faktycznie w treści jelit nieznajdujemy nigdy rozpuszczalnego białka. Wogóle miazga pokarmowa w jelicie zawiera mniej niż 1 °/₀ ściętego białka, które nawiasem mówiąc, w znacznej części pochodzi z funkcyi wydzielniczej jelita. W praktyce przeto chłonienie białka nierozpuszczalnego nie odgrywa żadnej roli. Dla poglądu wszakże na role zaczynów trawiennych, na przyswojenie i dalsze losy wessanych ciał białkowych, sprawa ta ma pierwszorzędne znaczenie.

Cała nadto nauka o odporności zbudowana jest na wręcz odmiennych zasadach, które głoszą, że ustrój obcego białka nie znosi.

Istotnie peptony lub obce ciała białkowe, wprowadzone do układu krwionośnego, działają toksycznie, wywołując u zwierzęcia spadek ciśnienia i niekrzepliwość krwi; białko przytem zostaje wydzielone w moczu.

A więc peptony i ciała białkowe, dostające się do krwi, są dla ustroju nieużyteczne i szkodliwe.

Podobne nieco, aczkolwiek w skutkach mniej złośliwe działanie, widzieliśmy już przy wprowadzeniu cukru trzcinowego do krwi. Widzieliśmy, że cukru trzcinowego ustrój nie przyswaja i nie zużywa. Jeżeli tedy cukier trzcinowy posiada zdolność wessania się

*) W ten sam sposób Heidenhain stwierdzi! bezpośrednie chłonienie większości ciał białkowych.