Magazyn6

1501

107

ALFONS XIII — ALGERJA

w Jaca i 1. p.)- Odżył parlamentaryzm hiszpański i wezwał naród hiszpański do wypowiedzenia się w wyborach gminnych (i2. IV. 1931). Wybory te wypadły bardzo niejednolicie: w Madrycie dawały przewagę republikanom, ale zupełnie inaczej na prowincji. Król jednak wzbraniał się przed rozlewem krwi i wolał udać się na dobrowolne wygnanie (14. IV. 1931), pełne trosk i kłopotów.

Literatura: Rranthome: Alphonse XIII coeur de 1'Espagne. Paryż b. r. — Por. tmelką encyklopedję w języku hiszpańskim „Kapana". MadryŁ 1936.

K. M. M.

Algerja.

I. Położenie, obszar, podział administracyjny. 2. Rzeki, klimat. 3. Ludność, stosunki gospodarcze. 4. Rozwój polityczny.

1. Położenie, obszar, podział administracyjny. Algerja jest posiadłością francuską w Afryce Płn. i obejmuje 2195 097 km³. Olbrzymi ten obszar zamieszkuje 6 553 ⁰⁰⁰ mieszkańców, wskutek czego przeciętna gęstość zaludnienia, nie dająca jednak właściwego obrazu rozmieszczenia ludności, wynosi tylko 3 miesz. na km². Kraj podzielony jest na okręgi — płn. i płd., te znów na departamenty względnie tery-torja. Statystyka podziału administracyjnego przedstawia się jak następuje:

Okręg północny

Departamenty	Powierzchn. (w km^1)	Ludność	Gęstość zalud.
Alger ....	52 661	2 057 971	39
Constantine .	87 502	2 484 201	28
Oran ....	67 33°	1 436 661	21
O k r	ęg południowy
Terytorja	Powierzchn. (w km^1)	Ludność	Gęstość zalud.
Ain Sefra . .	642 527	*73 ^832	o,3
Gbardaia . .	83 462	119 94O	1,4
Tuggurt . . .	134 865	212 783	L7
Sahara ....	1 126 750	38 554	0,03

Rozpiętość A. ze wschodu na zachód wynosi ok. 900 km, długość wybrzeża zaś ok. 1 000 km. Płn. część A., to jest A. właściwa, obejmuje środkową część Atlasu, który jest jedyną młodą formacją fałdową całego kontynentu Afryki Zasadniczo w Atlasie alger-skim wyróżnić możemy 2 grzbiety górskie: na płn. Tell, na płd. zaś Atlas Saharyjski. Pomiędzy jednym i drugim rozciąga się równina wyżynna, której wysokość n. p. m. waha się od 700 do 1 000 m. Wyżyna ta częściowo ma charakter słonego stepu, na którym spotyka się szereg słonych jezior-szotów. Najwyższy szczyt górski leży w grzbiecie płd. — (Mahmel 2 320 mj. Wschodnia część Atlasu Saharyjskiego stanowi oddzielny kompleks górski Aures (Dżebel), którego najwyższy szczyt Szeli-ka wznosi się do 2 310 m. Jednakowoż najwyższe szczyty Atlasu Tellu niewiele im ustępują, gdyż Dżebel Lalla Khedidża osiąga 2 308 m.

2.    Rzeki, klimat. Rzeki A. tylko wyjątkowo mają swoje żródliska na płd. od Atlasu Tellu, przeważnie biorą swój początek na wysokim grzbiecie i odprowadzają wody opadowe ku północy do m. Śródziemnego. Największemi rzekami są: Szelif (ok. 700 km) i górny bieg rzeki Medżerda płynącej w stronę Tunisu. Rzeki A. nie mają znaczenia dla żeglugi i są tylko dostarczycielami wody. Całe południe politycznego obszaru A., sięgającego aż do masywu Roggaru w Saharze, jest przeważnie pustynią bądź kamienistą (Hamada), częściowo zaś piaszczystą (Erg), wśród której rzadko tylko rozsiane są oazy.

Klimat podzielić możemy na trzy rodzaje: przybrzeżny (śródziemnomorski), w którvm najzimniejszym miesiącem jest styczeń (+ n,9°C), najcieplejszym zaś sierpień (25,3° C). Pas ten otrzymuje największą ilość opadów atmosferycznych (765 mm). Na wysoczyźnie centralnej klimat nabiera cech kontynentalizmu i amplitudy termiczne wzrastają. Na płd. od grzbietu Saharyjskiego klimat staje się gorący i suchy.

3.    Ludność, stosunki gospodarcze. Z a-1 u d n i e n i e stanowią przeważnie tubylcy: Berberowie, Kabylowie, Arabowie, Tuare-gowie i Żydzi, oraz ponadto 1 miljon Europejczyków. Rolnictwu oddaje się ok. 3,5 milj. mieszk. przeważ.iie w kraju nadbrzeżnym. Uprawia się zboże, kukurydzę, winorośl, owoce płd,, oliwki i tytoń. Roz-