202
AUSTRJA
Np. w r. 1930/31 zwiedziło Wiedeń 558000 cudzoziemców, Salzburg 237 ooo, Innsbruck 201 000, Baden 48000, Semmering 31 000, Ischl 30 000 i t. d.
4. Handel. A. sprowadza z zagranicy zboże, mąkę (9.7%), materjały palne (8% og. przywozu), bydło na rzeź (7.4%), bawełnę i towary bawełniane (7.3%), tytoń (6.4%), żelazo i towary żelazne 3%), metale szlachetne (2,9%), artykuły spożywcze (2.7%) i towary skórzane (2.4%). Eksport zagranicę obejmuje: papier 9-7%), drzewo (9.4%), przedmioty żelazne (8.3%), towary bawełniane (68%) wełniane (6.2%), konfekcję (5.9%), towary skórzane (5.2%), maszyny i aparaty (3.4%) i i. A. sprowadza towary z Niemiec (22.2% og. wwozu), z Czechosłowacji (16.6%), z Węgier (8.9%), z Polski (8.1%), z Rumunji (5-5%). ze Stanów Zjednoczonych A. P. (4-4%), ze Szwajcarji (4.3%), z Jugosła-wji (4-3%) i z Włoch (4.3%). Wywozi zaś swoje towary do Niemiec (16%), Czechosłowacji (11.7), Włoch (8.2%), Jugo-sławji (7.5%), Szwajcarji (7.4%), W. Brytanji (7%), Węgier (6.9%), do Polski (4-3%). Rumunji (3.4% ogólnego wywozu;.
5. Komunikacja. Najważniejszą i odwieczną, naturalną drogą komunikacyjną jest Dunaj, żeglowny w granicach A. na całej długości. Nie jest on jednak należycie wykorzystany wskutek znacznego spadku, skał podwodnych i dużych wahań wodosta-nu. W r. 1930 krążyło po Dunaju 261 statków i 79 łodzi motorowych. Komunikacja na Dunaju odbywa się od marca do późnej jesieni. Sieć linij kolejowych jest najgęstsza w kotlinie Wiedeńskiej. W Wiedniu zbiegają się lin je kolejowe ze wszystkich stron świata. Jest on jednym z najważniejszych węzłów komunikacyjnych Europy. Przedgórze i wsch. stoki Alp, przedstawiają stosunkowo małe trudności dla rozwoju komunikacji. W Alpach przebieg linij komunikacyjnych, a głównie kolejowych, warunkuje teren. Wykorzystują tu one długie doliny podłużne, przechodzące w siebie i pooddzielane niskiemi wododziałami. Dla przeprowadzenia linij kolejowych wpoprzek Alp, korzystano z niewysokich przełęczy: Brenner 1 370 m, Seefelder Sattel 1 185 m, Semmering 980 mii. Z ważniejszych tuneli należy wymienić: Arlbergtunnel (10200 m dług.),
Tauerntunnel (8 500 m), Karawankentun-nel (8 000), Bosrucktunnel 4 800 m) i Sem-meringtunnel (1 400 m). A. wiążą trzy lin je kolejowe, biegnące równoleżnikowo a mianowicie: (z Monachjum przez Pas-sau — Salzburg — Linz — Wiedeń do Budapesztu), (z Ziirichu przez Innsbruck — Salzburg do Wiednia — linja Arlberska),
1 wreszcie dolinami Pustertal i Drawy. Poprzecznie do nich ciągną się linje o kierunku południowym. 1) z Innsbrucka przez Brenner do Włoch, 2) z Salzburga do Vil-lach, 3) z Salzburga — Ischl — Steinach do St. Michael, 4) z Wiednia przez Semmering — St. Michad — Klagenfurt do Villach, 5) z Wiednia przez Semmering do Grazu. Prócz tych istnieje wiele linij pobocznych. Długość linij kolejowych w Au-strji wynosi 6710 km, na 100 km* pow. przypada więc 8 km linij kol. A. posiada
2 455 lokomotyw, 6 108 wagonów osobowych i 33 fJÓ wagonów towarowych. Dla użytku turystycznego zbudowano szereg kolejek górskich. Z tych wiedzie na Schneeberg (1 795 m) kolejka zębata, zaś na Rax (1542 m), Zugspitze (2803 m), Ratscherkogel (1 943 m), Schmittenhóhe (1 947 m), Hafelekar (2 256) i i. kolejki linowe. A. posiada nadto gęstą sieć dróg kołowych (34 264 km) i 35 555 pojazdów mechanicznych (r wypada na 189 mieszk.). W Wiedniu wreszcie zbiegają się linje lotnicze z Berlina, Pragi, Ziirichu, Paryża, Rzymu i Stambułu. Poza Wiedniem lotniska znajdują się w Grazu, Klagenfurcie, Salzburgu i w Innsbrucku.
6. Oświata, znaczenie Austrji w Europie. Na terenie Austrji znajduje się 4691 szkół ludowych, 627 szkół wydziałowych, 504 szk. zawodowych, 157 szk. średnich i trzy uniwersytety, (Wiedeń, Graz, Innsbruck), ponadto wiele szkół specjalnych.
A., dzięki swemu centralnemu położeniu w Europie, oraz na drodze licznych i ważnych szlaków komunikacyjnych z płn. na płd., posiada duże znaczenie, jako kraj tranzytowy. A. nie jest państwem samowystar-czalnem, w związku z czem występuje przewaga importu z zagranicy (wydano w 1930 r. 2734500000 szyi.) nad eksportem (otrzymano 1882800000 szył.), co odbija się bardzo ujemnie na życiu gospodar-czem.
Literatura: Ważniejsze prace: H. Bobek: Innsbruck, einc Gebirgsitadt, Stuttgart 1928. —• JV. Krebm: Die Ostalpm und