Magazyn6
3901

231

BALICKI — BAŁKAŃSKIE ZAGADNIENIA

mokracji. Akceptuje całkowicie nową linję Dmowskiego, zrywającego z tradycjami powstańczemi i domagającego się w imieniu stronnictwa autonomji pod berłem rosyjskiem. Popiera nawet stanowisko Dmowskiego, przeciwne strejkowi szkolnemu w Królestwie, i bierze udział w słynnym zjeżdzie słowiańskim w Pradze w r. 1908. W 1909 r. został pomimo tego skazany na rok twierdzy za artykuł w „Przeglądzie Narodowym*' pod tytułem: „Program Szymona Konarskiego". Po wybuchu wojny światowej staje wraz ze stronnictwem po stronie Rosji i Ententy i popiera akcję formowania polskich legjonów przy armji rosyjskiej. Bierze żywy udział w pracach Komitetu Narodowego Polskiego. Umiera 12. IX. 1916 r. w Petersburgu, dokąd wyjechał po ewakuacji Warszawy przez Rosjan.

B. pozostawił po sobie bardzo liczne prace, z których największy rozgłos miały: „Egoizm narodowy wobec etyki" (1902, ponowne wydanie 19x4), „Psychologja społeczna" (1912) i „Parlamentaryzm" (1900). Inne prace: „Liberalizm i demokracja" (1886), „L’organisation spontanee de la societe civile“ (1895), „Zasady wychowania narodowego" (1909), „Szkice o narodowości" (1898), „Metody nauk społecznych" (1903), „L’etat comme organisation coercitive“ (1896). W „Egoizmie narodowym" stoi na gruncie czystego nacjonalizmu, przeciwstawiając się mocno tym, którzy zwalczali prądy nacjonalistyczne w imię zasad humanitarnych. W „Psy-chologji społecznej" usiłuje przeprowadzić analogję między składnikami indywidualnego poznania a różnemi typami organiza-cyj zbiorowych (naród, państwo, społeczeństwo i t. cl.),

Lltei Jtura: I. Daszyński! Pamiętnik., tomy I-II, Kraków 1925 -1926. — jj. Dmowski: Polityka polska t odlnulo■ manie Państwa Polskiego. Warszawa 1926. — F. Perl: Dzieje mchu socjalistycznego w zaborze rosyjskim. Warszawa 1932. — Wl. Pobóg-Malino oskii Narodowa demokracja 1987—1913, Warszawa 1933. — M. Scyda: Polska na przełomie dziejów, Poznań 1927. — Z. Wojciechowski! Arty. kol w „Polskim Słowniku Biograficznym“.    .

Bałkany.

i. Bałkański półwysep. 2. Bałkany - góry.

1. Bałkański półwysep. B. półwysep łączy się z pniem europejskim na linji Sa-wa-Dunaj. Jego wnętrze wypełnione jest górami: na zachodzie Dynarydy, stanowiące przedłużenie Alp, na wschodzie Bałkan, pomiędzy niemi masyw tracki z górami Rodopy. Geograficznie rozpada się półwysep na szereg kotlin powiązanych dolinami bardzo często o przełomowym charakterze. Poza tern płaskowyże i trzony górskie. Okolice nadmorskie cieszą się klimatem bezporów-nania łagodniejszym aniżeli wnętrze, przy-czem kotliny śródgórskie wyróżniają się korzystniejszemi warunkami. Szata roślinna jest wiernem odbiciem stosunków klimatycznych. — Wśród zwierząt trafiają się rodziny nieznane nigdzie indziej w Europie (sępy, szakale). Ludność B. p. odznacza się silnie zaakcentowaną odrębnością szczepo v wą, rasową, wyznaniową i kulturalną, co tłumaczy się izolującem działaniem czynników orograficznych i morfologicznych, — jako też procesami historycznemu

2. Bałkany — góry. (Bułg. Stara Pianina) łańcuch gór fałdowych — o przebiegu równoleżnikowym, długości ok. 600 km, szerokości od 21—45 km, rozciągający się na półwyspie tejże nazwy — na terytorjum Bułgar j i — między rz. Ti-mok na zachodzie ‘ a m. Czarnem na wschodzie. — Rozróżnia się: Bałkan Zachodni, Środkowy — najwyższy, szczytem Jumrukczal sięgający do 2375 m n. p. m. oraz niski i łagodny, stromo ku morzu opadający Bałkan Wschodni (Mały). Łagodne, północne stoki B. pokrywa las w składzie, odpowiadającym karpackiemu reglowi dolnemu i górnemu — południowe zaś, bardziej strome — dzięki ich południowej ekspozycji wyzyskane są pod uprawę róży (głównie część środkowa). Przez B. przedziera się potężnym przełomem, stanowiącym dogodny szlak komunikacyjny, rz. Isker. Ponadto łączność komunikacyjną płn. części Bułgarj i z południową umożliwiają liczne, łagodne, dostępne dla ruchu kołowego przełęcze, z których największe znaczenie posiada prz. Szypka (1 308 m); przez nią biegnie główna arterja komunikacyjna z płn. na płd. Bułgarj i.

Orm.

Bałkańskie zagadnienia.

1. Treść pojęcia ..Bałkany" i najważniejsze daty historyczne. 2. Podłoże idei jedności bałkańskiej. 3 Związki narodów bałkańskich w przeszłości (XIX—XX w.).    4. Konferencje

i Porozumienie Bałkańskie.

1. Treść pojęcia „Bałkany" i najważniejsze daty historyczne. Do r. 1918 politycz-