Magazyn6
9001

582

CAIRNES JOHN ELLIOT — CAMPANELLA TOMASSO

jest kierowany prawami ekcn< imicznemi i można nim tak pokierować, by różnice nie były zbyt duże. Poza tern poruszał wszystkie zagadnienia teorji ekonomiki, w większości jednak wypadków ograniczał się do powtarzania zdań swych poprzedników. Zajmował się różnicą pomiędzy zyskiem (profit) a procentem. Oryginalny natomiast jest jego wkład do teorji płac Stoi na gruncie teorji funduszu płac Milla. Ogólna kwota płac zależna jest od stosunku ilości robotników do ogólnej wielkości kapitału narodowego. Nierówność płac i zysków tłumaczy teorją niewspółzawodniczących ze sobą grup (not competing groups). Dążenie do wyrównania się płac przez konkurencję przejawia się tylko pomiędzy ludźmi, postawionymi w warunkach mniej więcej podobnych i dlatego zachowuje swą moc tylko w obrębie drobnych grup zamkniętych, a nie w stosunkach między temi grupami; stąd istnieje możność istnienia nierówności płac.

Ważniejsze prace: The character and logical method of political economy. London 1857. — The slave power. Dublin 1862. — Political essays. London 1873. — Essays in political economy theoretical and applied. London 1873. — Some leading principles of political economy newly expounded. London 1872.

Literatura: Bagehot: Biouographical Studies. London 1881. —

Fatccełłt Catma (necrology). Fortnightly Rev. August 1875.

Palgrave*s Dictionary of Pol. Econ. London 1926.

Witold Trąmpczyński.

Calonder Fólix.

C. rodem z kantonu Gryzonów (Grau-biinden), ur. dn. 7. XII. 1863 r. w Schuls; studjował najpierw w kolegjum w Chur (Coire), potem zaś na uniwersytetach w Bernie, Zurichu, Monach jum i Paryżu. Pełnił zrazu funkcje w trybunale kantonalnym ściślejszej swojej ojczyzny, potem zaś adwokata w Chur. Karjerę parlamentarną rozpoczął w r. 1891; stanął na czele partji radykalne 1 kantonu Gryzonów; od r. 1899 działał na arenie parlamentarnej w Bernie, pełniąc w latach 1913—19 urząd radcy związkowego. W r. 1918 został prezydentem Konfederacji. W r. 1921 przewodniczył konferencji polsko-niemieckiej zwołanej do Genewy dla podziału Górnego Śląska, doprowadził do zawarcia konwencji w tej sprawie i odtąd pełni urząd prezydenta Komisji Mieszanej polsko-niemieckiej z siedzibą w Katowicach.    ......

Camorra.

Camorra była stowarzyszeniem ludowem, rozgałęzionem niegdyś szeroko w dawnem Królestwie neapolitańskiem, a zerganizo-wanem na wzór masonerji, t. j. rządzącem się własnemi prawami i zwyczajami, ukształtowanem w ścisłą hierarchję, używa jącem umówionej gwary i słuchającem się własnych trybunałów. Obowiązywały również w C., jak w masonerji, stopnie, z których najniższy miał miano „chłopca złego życia", czas próby, z których najważniejszą było wykonanie wyroku trybunału C.

Neapol dzielił się na dwanaście dzielnic kamorrystycznych. Stołeczna C. operowała głownie w więzieniach, w domach gry, na placach publicznych, w porcie, na cle, w klubach i urzędach, starając się wszędzie ciągnąć niedozwolone zyski, rekrutować i terroryzować adherentów i przeciwników.

Uprawiała kontrabandę, nakładała daniny i zmuszała do świadczeń kupców i urzędników. „Tajemnicą jej bytu — pisze najstarszy jej monografista... — był terror; ...wy zyskiwała (przytem) wady i ...słabości ludzkie".

C. była rodzoną siostrą „maffii" sycylijskiej. Żerowała na słabości państwa i tylko dzięki niej trwała tak długo, bo może już od średnich wieków. Nazwa jej powstała zapewne od stroju ze spaczonego hiszpańskiego „. hamarra" polskie: czamara). Wprowadzona bowiem została do Neapolu za rządów hiszpańskich, a ujawniła się dopiero koło roku 1830, w okresie wrzeń rewolucyjnych na półwyspie apenińskim-Słabi Burbonowie używali jej nawet do pewnych posług administracyjnych, zwłaszcza w miejscach podejrzanych. Z czasem C. brała udział i w manifestacjach antyrządowych. C. stłumił dopiero nowy rząd

^włoski-    K. M. M.

Campanella Tomasso.

C. urodził się w r. 1568 w m. Stillo w Kalabrji we Włoszech. Wstąpił młodo do klasztoru Dominikanów, gdzie oddał się studjom filozoficznym, w rezultacie których stał się przeciwnikiem wszechwładnej w średniowieczu filozofji Arystotelesa i opierającej się na niej scholastyki; wielka wagę przywiązywał do badania przyrody i pragnął zbliżenia się do natury. Zajęty

i