Magazyn6
1601

CŁA

708

4. Graniczny pas celny. Obszar o pewnej szerokości, ciągnący się wzdłuż granicy celnej, wymaga ze względu na swe położenie odmiennego potraktowania w porównaniu z resztą obszaru celnego. Bliskość granicy celnej i związane z tym faktem większe niebezpieczeństwo dla interesów celnych wywołały konieczność zwrócenia baczniejszej uwagi na ten pas i wprowadzenia pewnych obostrzeń, których niema w pozostałej części obszaru celnego. Do tego rodzaju obostrzeń należy kontrola przesyłek, nadawanych do przewozu w granicznym pasie celnym, dalej ograniczanie handlu domokrążnego, a ponadto ewentualne ograniczenia przewozu i przechowywania pewnych towarów w obrębie granicznego pasa celnego.

Z drugiej strony dla ludności, zamieszkałej w granicznym pasie celnym, należało przyznać szereg ulg, ze względu na stosunki, jakie łączą tę ludność z sąsiedniem państwem. Szereg gospodarstw jest oddzielonych lub przeciętych granicą celną, ludność zaś zmuszona często do zaspakajania swoich potrzeb gospodarczych w państwie sąsiedniem i t. d.

Ułatwienia te, znane pod nazwą ułatwień w małym ruchu granicznym, przewidziane są w konwencjach, zawartych w tym względzie z państwami sąsiedniemi. Ułatwienia takie dzielą się na: osobowe i rzeczowe. Ułatwienia osobowe polegają na tern, że ludność może przekraczać granicę na podstawie specjalnych dowodów (przepustek granicznych, kart granicznych), które upoważniają do przekraczania granicy na wyznaczonych miejscach uraz przebywania w sąsiednim pasie celnym w pewnych miejscowościach i w określonym czasie. Ułatwienia rzeczowe dotyczą przekraczania granicy celnej nietylko na drogach celnych, ale i na innych przejściach granicznych, zwolnienia od cła płodów gospodarstw rolnych, leśnych i rybnych, przeciętych lub oddzielonych granicą celną, drobnego obrotu repa-racyjnego i uszlachetniającego, przewozu bez cła żywności, narzędzi pracy i t. d.

Na odcinkach, na których nie obowiązują umowy graniczne, stosuje się ułatwienia przewidziane w autonomicznych przepisach celnych; zakres tych ułatwień mniej więcej pokrywa się z zakresem ułatwień, przewidzianych w umowach.

Ponadto tak autonomiczne przepisy celne jak i umowy przewidują ułatwienia dla drużyn ratowniczych, księży, lekarzy i położnych, spieszących z pomocą ludności w sąsiednim pasie.

Szerokość granicznego pasa celnego jest różna, zależnie od umowy, i wynosi na niektórych odcinkach io km, na innych 15 km. Na obszarze Górnego Śląska dla ułatwień rzeczowych ustanowiony jest pas graniczny o szerokości 5 km. Tam, gdzie niema umów, szerokość granicznego pasa celnego określona została na 4 km. Morski pas celny obejmuje obszar morza, o szerokości 6 mil morskich od granicy celnej. W granicach tego pasa wszystkie statki podlegają kontroli celnej; bez zezwolenia władz celnych nie wolno wydawać ze statków i przyjmować na statki żadnych towarów, przybijać do innych statków i do lądu w miejscu nieoznaczonem, ani też opuszczać statków i wstępować na statki. W razie naruszenia przepisów tych wolno władzom celnym statek zatrzymać, wkroczyć nań, przeszukać, a nawet przymusowo dostawić do najbliższego urzędu celnego.

5. Organizacja władz celnych. Naczelny zarząd ceł na całym obszarze celnym spra wuje Minister Skarbu, którego organami w zakresie zarządu ceł są:

okręgowe władze celne II instancji, urzędy celne, jako miejscowe władze celne I instancji, Straż Graniczna, jako organ powołany do ochrony granicy.

Zakres działania okręgowych władz celnych, ich wewnętrzny ustrój, okręgi i siedziby ustala Rada Ministrów w drodze rozporządzenia.

Jako okręgowe władze celne II instancji utworzone zostały Dyrekcje ceł:

we Lwowie, której okręg obejmuje województwa: lwowskie, stanisławowskie, tarnopolskie, wołyńskie i krakowskie z wyjątkiem powiatów: chrzanowskiego, oświęcimskiego, bialskiego i żywieckiego;

w Mysłowicach, której okręg obejmuje: województwo śląskie, powiaty: częstochowski, zawierciański i będziński województwa kieleckiego oraz powiaty chrzanowski, oświęcimski, bialski i żywiecki województwa krakowskiego;

w Poznaniu, której okręg obejmuje województwa: pomorskie, poznańskie oraz powiat wieluński województwa łódzkiego;

w Warszawie, której okręg obejmuje: m. st. Warszawę i województwa: wileńskie, nowogródzkie, białostockie, poleskie, lubelskie, warszawskie, łódzkie z wyjątkiem