B574 806

288 WIKTOR REIS

nia lekarskiego mieszkańców w okręgach, w których zarządzono zaostrzone zwalczanie jaglicy.

W r. 1906 wydano ustawy, regulujące oznaczanie chorób spojówkowych w wojsku, a w r. 1907 — przepisy do zwalczania jaglicy w szkołach. Skutki nie dały długo na siebie czekać. Według KIRCHNERA liczba cięŻKich przypadków jaglicy na początku zwalczania w Prusach Wschodnich wynosiła przeszło 16 tysięcy, z końcem r. 1913 tylko 1301, czyli że zmalała o 92,3%. Koszta zwalczania, oprócz rządu, ponosiły także powiaty i gminy.

W Rosji, gdzie jaglica — według JASTRZFMSKIEGO —jest „narodową b.edą“, również oadawna zabrano się do zwalczania jag' cy. BELLARMINOW (1902) podał statystyczne dane pomocy okulistycznej w Rosji, zebrane za pośrednictwem opieki nad ślepymi w Petersburgu. W całem państwie (brak danych z 5 gubernij) było okulistów 209, lekarzy trudniących się także i leczeniem choiób ocznych 1670, specjalnych szpitali ze stałemi łóżkami 210, w ogólnych szpitalach łóżek dla chorych na oczy 1012. BELLARMINOW jest ponadto zwolennikiem ruchomych oddziałów okulistycznych, które wysyłane w odległe okolice Rosji na przeciąg kilku miesięcy, ułatwiały tamteiszel ludności korzystał, e z pomocy okulistycznej.

We Francji z okazji liczniejszego pojawienia się jaglicy po wojnie w okolicach Marsylji żąda LAPERSONNE również przeprowadzenia obowiązkowego zgłaszania przypadków jaglicy stosownie do ustawy o chorobach zakaźnych z r. 1902, dokładnej kontroli ocznej dla imigrantów, zwrócenia uwagi na wielkie ogniska przemysłowe (kontrola robotników) i energicznej walki z jaglicą w kolonjach.

We Włoszech, gdzie jaglica także jest bardzo rozpowszechniona, otwarta została w Medjolanie w r. 1899 z funduszów miękkich szkoła dla' dzieci dotkniętych jaglicą. Łączy się z zakładem oftalmicznym i składa się z dwóch klas, w każdej po 50 uczniów. Dopiero po wyleczeniu dzieci wracają do rodziców. (Post. okuł. 1899).

Ameryka, w której w poszczególnych stanach jaglica panuie endemicznie (HIKSCHBERG), wydała w r. 1897 ustawę, zabraniającą 'migrantom wstępu na ziemię amerykańską, jeżeli lekarz rządowy stwierdzi u nich jaglicę, i zmuszającą towarzystwa okrętowe do odstawienia chorego z Dowrotem do Europy. Dlatego też w poszczególnych państwach, zasilających emigrację, ustanowiono lekarzy, którzy badać mieli emigrantów i wstrzymywać zakażonych .aglicą od podróży.

W Polsce kwestja zapobiegania i walki społecznej z jaglicą była już od dawna troską okulistów.

Sekcja okulistyczna IX Zjazdu lekarzy i przyrodników polskich w Krakowie (1900) obrała jaglicę jako główny temat rozpraw.

Po wygłoszeniu referatów o zwalczaniu i leczeniu jaglicy i obszernej dyskusji (kraM-SZTYK, CETNAROWICZ, STEINHAUS, WICHERKIEWICZ, KOLIŃSKI. BaLŁABAN, TAI.KO, MACHEK) podał