317
KONCENTRACJA PRZEDSIĘBIORSTW — KONCESJE
Kapitał. B. I (V wyd.). Hamburg 1903; B. II. (III wyd.) Hamburg 1903; Bd. III (wyd. II) Hamburg 190ł (polski przekład I t. Warszawa 1926). — Marx K. i Engels Er.: Manifest komunistyczny (1848). Warszawa 1907. — Pareto V.: Les systbm.es socialistes. II ed. Paru 1926. — SinMmdo de Sismondi J. C. L.: Nouteauz principes d'łco-nomie politigue. Paris 1819. — Tenie: Etudes sur l*ico-nomie politigue. Bruzelles 1837—38. — Taylor E.: O zmierzchu kapitalizmu i nowym ustroju słów kilka, „Myli narodowa”, nr 46 i 47. Warszawa 1932. — Tenie: Konkurencja i monopol, Księga pamiątkowa ku czci L. Caro. Lwów 1936. — Wolf J.t Sozialismus und kapitalistische GeseUschaftsordnung. SlMftparf 1892.
Edward Taylor.
Koncesjami nazywają się zezwolenia albo uprawnienia, udzielane przez władze skarbowe na wyrób, przerób i zużycie albo na sprzedaż hurtową lub detaliczną artykułów akcyzowych lub monopolowych.
Koncesji udziela się oznaczonym osobom (fizycznym lub prawnym) na oznaczone miejsca, na oznaczone artykuły i ściśle określone rodzaje czynności; zasadniczo na czas nieokreślony. Jednak władzom skarbowym przysługuje prawo odwołania koncesji każdego czasu za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia albo odmówienia koncesji według swobodnego uznania.
N. T. A. wyrokiem z dn. 7. IV. 1930 r. L. rej. 2739/28 ustalił zasadę prawną, że przy nadawaniu koncesji na sprzedaż i wyszynk napojów alkoholowych rozstrzyga władza skarbowa podług swobodnego uznania. Przytem sprawy, dotyczące odmówienia koncesji, mimo że są rozstrzygane przez władze skarbowe według swobodnego uznania, nie są jednak całkowicie wyjęte z pod orzecznictw N. T. A. który jest uprawniony do oceny, czy władze przy wydawaniu decyzji zachowały obowiązujące zasady postępowania oraz czy wydając decyzję nie przekroczyły granic, pozostawionych swobodnemu uznaniu. N. T. A. bada, czy wydana decyzja opiera się na założeniach podyktowanych dobrem i interesem publicznym. (Wyroki N. T. A. z dn. 6. IV. 1934 r. L. rej. 10564/31 i z dn. 25. XI. 1936 r. L. rej. 6909/34)-
Koncesje zasadniczo wydają stosownie do odpowiednich ustaw i rozporządzeń według właściwości rzeczowej: Ministerstwo Skarbu, izby skarbowe, urzędy skarbowe akcyz i monopolów państwowych oraz urzędy opłat stemplowych.
Ministerstwo Skarbu wydaje koncesje na: 1) wyrób, oczyszczanie i odwadnianie spirytusu; 2) przerób spirytusu na wódki gatunkowe; 3) przerób spirytusu na eter, estry, politury, lakiery i artykuły perfume-ryjno-kosmetyczne, za wyjątkiem przerobu przez rzemieślników spirytusu skażonego ogólnym środkiem skażenia t. zw. denaturatu na politury i lakiery, przeznaczone do dalszego przerobu w własnych zakładach; 4) zakup spirytusu skażonego zapomocą innych środków skażających, nieprzewidzianych w przepisach o Monopolu Spirytusowym, oraz w wypadkach wyjątkowych na spirytus nieskażony po cenie, w której nie mieści się opłata monopolowa, a także na spirytus, przeznaczony na eksport i do celów nakowych; 5) magazynowanie spirytusu i wyrobów wódczanych 6) wyrób drożdży; 7) wyrób kwasu octowego i octu; 8) wyrób i przerób sztucznych środków słodzących; 9) przetwarzanie soli na inny związek chemiczny; 10) prowadzenie wolnych składów olejów mineralnych; 11) prowadzenie wolnych składów cukru; 12) prowadzenie wolnych składów napojów winnych; 13) wyrób w kraju, przywóz z zagranicy i wywóz zagranicę przedmiotów Monopolu Zapałczanego. Przedmiotami Monopolu Zapałczanego są: zapałki, pręciki z drzewa używane do wyrobu zapałek, taśma drzewna używana do wyrobu pudełek do zapałek, gotowe pudełka do zapałek, zapalniczki i ich części wraz z kamieniami zapałowemi. Wyjątek stanowią zapalniczki elektryczne oraz zapalniczki ze złota i srebra, stanowiące przedmiot akcyzy. Dozwolony jest przywóz z zagranicy bez odpowiednich zezwoleń tylko jednej zapalniczki lub dwóch pudełek zapałek na osobę, przeznaczonych tylko na użytek osobisty; 14) wyrób kart do gry.
Izby skarbowe wydają koncesje na: 1) zakup po cenach ulgowych dla celów przemysłowych spirytusu skażonego szczególnemi środkami przewidzianemi w przepisach o Monopolu Spirytusowym; 2) zakup po cenach ulgowych dla celów przemysłowych soli białej i szarej skażonej ogólnemi i szczególnemi środkami przewidzianemi w przepisach o Monopolu Solnym oraz tejże soli nieskażonej; 3) urządzanie loteryj fantowych na cele dobroczynne przy kapitale gry ponad 1 000 do 3 000 zł, przyczem przy kapitale gry ponad 3 000 zł koncesji udziela dyrekcja Monopolu Loterji.
Urzędy skarbowe akcyz i monopolów państwowych wydają koncesje na: 1) sprzedaż hurtową i detaliczną z prawem lub bez