812
LUDNOŚĆ
lekarzy urzędowych: państwowych i samorządowych, oraz lekarzy państwowych i samorządowych zakładów leczniczych.
W ciągu 5 lat (które Rada Ministrów może przedłużyć jeszcze o 5 lat) od chwili wejścia ustawy w życie osoby pragnące wstąpić w związki małżeńskie, mogą zamiast świadectwa lekarskiego złożyć pisemne oświadczenie, iż nie zachodzą w ich przypadku te wszystkie przeszkody do zawarcia małżeństwa, które zostały w projekcie ustawy wymienione.
W dziale II „O hamowaniu rozrodu niepożądanego" projekt ustawy przewiduje przedewszystkiem dobrowolną sterylizację osób, które same lub ich potomstwo, zdaniem kompetentnej komisji lekarskiej, „bę dzie narażone na ciężkie cierpienia cielesne lub psychiczne".
Wskazania lekarskie i eugeniczne uznane są za wystarczające do sterylizacji dobrowolnej, przyczem niema tu sprecyzowania, o jakie ściśle obciążenia chodzi, lecz pozostawione to jest kompetencji komisji lekarskiej. Poza tern przewidziana jest możność sterylizacji przymusowej. Wskazania eugeniczne ujęte są w sposób ogólny: „osoby, których potomstwo może być z dużem prawdopodobieństwem dziedzicznie obarczone", poczem następuje przykładowe wyliczenie chorób, które mogą być traktowane jako wskazanie eugeniczne do sterylizacji. Same wskazania eugeniczne nie upoważniają do stosowania przymusu sterylizacji, lecz według projektu ustawy muszą być one uzupełnione wskazaniami natury społecznej, a mianowicie stwierdzeniem, iż osoby te przy zachowanych zdolnościach rozrodczych nie są zdolne z powodu ich niedomagania psychicznego zrozumieć znaczenia ich obowiązków rodzicielskich i obowiązków tych spełniać.
Uprawnione do stawiania wniosków
0 obezpłodnienie poza najbliższą rodziną
1 krewnymi oraz faktycznymi opiekunami są: organa opieki społecznej w miejscu zamieszkania osoby, która ma być sterylizowana, kierownictwo zakładu leczniczego, opiekuńczego lub poprawczego, w którym dana osoba pozostaje, oraz właściwa władza sądowa.
Specjalny artykuł poświęcony jest w dziale II zagadnieniu kastracji (wytrzebieniu), którą według projektu ustawy stosować można do osób dotkniętych „psychopatyczne-rni skłonnościami do popełniania ciężkich i groźnych dla otoczenia przestępstw na tle płciowem", o ile istnieje prawdopodobieństwo, że przestępstwa tych osób uwarunkowane są nienormalnością ich popędu płciowego „komisja lekarska stwierdzi, że zabieg kastracyjny będzie mógł usunąć lub złagodzić groźne dla bezpieczeństwa innych skłonności tych osób". — Czyli, że koniecznem dla przeprowadzenia kastracji jest wskazanie lekarskie. Stosowanie zabiegu kastracyj-nego może być dobrowolne lub przymusowe, Może on być bowiem dokonany na skutek wniosku postawionego przez osobę zainteresowaną, ale też i na wniosek rodziny, organów opieki społecznej, osoby pokrzywdzonej, urzędu prokuratorskiego oraz właściwej władzy sądowej.
Do rozpatrywania i orzekania w sprawach małżeńskich sterylizacji i kastracji mają być ustanowione Wojewódzkie Komisje Lekarskie (przy każdem województwie i komi-sarjacie Rządu) składające się z 3-ch lekarzy (przedstawiciela urzędu wojewódzkiego, psy-chjatry i internisty) z prawem powoływania rzeczoznawców. Poza tem przy Min. Opieki Społecznej ma być utworzona Komisja odwoławcza do spraw małżeńskich (złożona również z 3-ch lekarzy). Orzeczenia komisji w sprawach małżeńskich mają być ostateczne. Orzeczenie komisji lekarskiej wystarcza również do przeprowadzenia sterylizacji dobrowolnej. Celem wykonania sterylizacji przymusowej lub kastracji wniosek komisji rozpatrzony musi być przez specjalny sąd, w skład którego wchodzi 2 lekarzy z mianowania Ministra Opieki Społecznej na wniosek Departamentu Służby Zdrowia oraz jeden sędzia jako przewodniczący sądu.
Projekt polskiej ustawy eugenicznej idzie wyraźnie w kierunku zabezpieczenia społeczeństwa przed rozrodem elementów malo-wartościowych oraz wpływem czynników degenerujących jak choroby weneryczne, gruźlica, alkoholizm i t. d. Aby ta obrona była pełną, należałoby wprowadzić specjalną ustawę do walki z chorobami wenerycznemi, alkoholizmem i t. d.
Jeśli chodzi o poczynania w kierunku euge niki pozytywnej, a więc popierania elementów wartościowych, są one w Polsce niestety prawie nierozwinięte, a nawet te, które były, zostały zniesione. Tak naprzykład dodatki do uposażeń urzędników państwowych jakkolwiek niewielkie, ale dla niższych funkcjo-narjuszów państwowych posiadających zna-