813
LUDNOŚĆ — LUKSEMBURG
czenie pewnej pomocy państwowej, zostały zniesione w r. 1934.
Literatura: Baur E.r Fischer E., Lenss F.: Menschliche Erblehre und Rassenhygiene,. Miinchen 1932. — Brland Dr,: ISeugcnigue et la conseroalion des ęualiUs de la race. „Revue anlhropologigue”. 1338. — Darte In L.: Wkat is eugenicsf London 1937. — Dąbrowski Grcytro Wiktor: Zagadnienie obezplodnienia. „Praca i opieka społecznaWarszaioa 1935. — Tenis; Sterylizacja i kastracja z punktu widzenia lekarskiego, eugenicznego i prawnego. „Zdrowie Publiczne1936. — Dougall W.: A practicable eugenic suggestion. „Sociological papęrs". London 1907. — Freta G. P.: Dos Sterilizierungsproblem in den Niederlanden in den Jahren 1934—1936. „Erfelinkheid bij de mans.u 1936. — Galton F.: Heredilary Genius. London 1925. — Tonie: Eugenie® tli definition, ncope and aims. „Sociological Paper*". London 1906. — Gosney E. and P. Popemtes Sterilization for Humań Betterment. New York 1929.— Grotjahn A,: Hi-gjena ludzkiego rozrodu. Warszawa 1930. — Hirszfeldowa Prawa dziedziczności w zastosowaniu do medycyny % uwzględnieniem ustawy sterylizacyjnej. „Warszawskie cz< sopismo lekarskie”. 1935.— HodnonC.: Humań sterilisationto-day. London 1934. — Holmes: The Eugenic predicament. New York. — Kacprzak M.: Badania nad rozrodczością w Polsce. „Warszawskie czasopismo lekarskie1933. — Lundborg H.s Berólke-rungsfragen, Bauemtum und Rassenhygiene. Berlin 1934. — MB ller K. V.: Der Aufilieg des Arbeilers durch Ras de und Meisterschaft. Munchcn 1936. — Nisot: La ąuestion eugśnięue dan3 les diters pays. Bruxelles 1927. — Ploetz A.: Sozial-anthropologie. Kultur der Gegenwart. Anthroplogie. Leipzig und Berlin 1923. — RBdin E.: Erblehre und Rassenhygiene im zolkischen Staat. Miinchen 1934. — Siemens H. S,: Verer-bungslehre, Rassenpolitik und BeoOlkerungspolitik. Miinchen— Berlin 1937„ — Sobolewa G. W,: Jewgienika i jewgieniczeskije tendencii w antropogienielikie. 9tAntropołogienskij Źurnal” Moskwa 1937. — Szulc Stefom Badania nad rozrodczością w Polsce. „Kwartalnik Statystyczny”. 1933.
Eugenja Stolyhwowa.
i. Geograf ja i stosunki gospodarcze. 2. Historja sprawy polityczne.
gają na zachodzie 555—563 m, na południu 422—440 m (miasto Luksemburg 248— 314 m), na wschodzie 390 m, w centrum ku północy 315 m n. p. m. Temperatura miasta Luksemburga jest najniższa w lutym (0,7°), najwyższa w lipcu (18,5° C); opad roczny wynosi 700 mm.
Rolnictwo z hodowlą zatrudnia około 32% ludności (czynnej i biernej). Pod uprą wą znajduje się 70% powierzchni. Kraj dzieli się na Osling czyli pustkowie, okrąg nieżyzny i leśny, zajmujący północ i Gut-land, zajmujący południe, a będący częścią terasowego obszaru lotaryńskiego. Uprawa stoi wysoko, także warzywnictwo i sadownictwo. Bogate są winnice. Równie wysoko stoi hodowla, głównie świń (164 tys. sztuk) i bydła (103 tys.).
Najważniejsze znaczenie ma jednak przemysł, zwłaszcza górnictwo rud i metalurgja. Górnictwo dostarczyło w 1934 r. 3 800 000 tonn rud, a 38 hut i 7 stalowni wyprodukowało w 1935 r. po 2 000 000 tonn surówki żelaznej i stali surowej. Produkcja walcowni wynosiła 1 350 000 t. Dobrze rozwinięty jest również przemysł mineralny (cementownie, cegielnie i łupkownie), a także rę-kawiczniczy, włókienniczy oraz przemysł spożywczy i maszynowy. Główne pozycje w wywozie stanowią rudy żelaza i lupek, następnie owies, ziemniaki, bydło, piwo, wino, róże, kora garbarska, tomasyna, wapno, dolomit, drewno, żelazo, stal, ceramika, wyroby kamienne, rękawiczki i tek-stylja. Przywóz wykazuje przedewszystkiem towary spożywcze i używki, sól, mydło, produkty ropy, surowce roślinne i mineralne, artykuły chemiczne, zwłaszcza farmaceutyczne, wełnę i wyroby z niej.
Sieć kolejowa (21/100 km* pow.) i drogowa (164 km/100 km1 2) jest bardzo gęsta. Dobrze rozbudowane są również linje telekomunikacyjne. Mimo silnego uprzemysłowienia największe miasto, będące równocześnie i stolicą, Luksemburg, liczy tylko 58 000 mieszkańców.
Pieniądzem obiegowym jest frank belgijski, krajowy i Międzynarodowego Banku w Luksemburgu. W 1936 r. na 1 stycznia było 185 100 depozytorów w Państwowym Banku Oszczędnościowym z depozytami 662 000 000 franków.
2. Historia i sprany polityczne. L. w średniowieczu hrabstwo, od 1354 r. księstwo, w 1444 r. zjednoczone z Burgund ją, przeszło w 1477 r. we władanie Habsburgów;
Geograf ja i stosunki gospodarcze. W ielkie Księstwo L. leży między Belgją (42% granicy), Francją (15%) i Niemcami (43%). Zajmuje obszar 2 586 km2 — z 300 000 ludności. Dzieli się na 12 kantonów. Gęstość zaludnienia w południowo-zachodniej części jest bardzo wysoka (kantony: Esch 432 i Luksemburg 287, poza tern waha się w granicach 45—85 ludzi na km*. Przyrost wynosi około 4°/00. W r. 1930 naliczono „Luksemburczyków" 85%, Niemców 6,5%, Włochów 3,4%, Francuzów 1,2%, Belgów i,x% i Polaków 0,6%. Oficjalnym jest język francuski, lecz ludność mówi narzeczem mozelsko-frankońskiem; prasa jest w większości niemiecka. Katolicyzm wyznaje 96% ogółu, protestantyzm 1,5%, mozaizm 0,7%-
Kraj jest podgórski, zwłaszcza na północy, gdzie stanowi przejście pomiędzy Arde-nami i Eiflem. Najwyższe wyniesienia się