Magazyn61001

-

1006    MURZYNI — MUSSOL1NI BENITO

i tem się tłumaczy, że nazwa ta przeszła do literatury antropologicznej. Obszar ich zasięgu w południowej części Afryki określa się t. zw. linją Bantu, ciągnącą się krzywą wpoprzek kontynentu od zatoki Biafra na zachodzie do okolic Zanzibaru na wschodzie. Ze względu na bardzo znaczny zasięg ludów Bantu, dzieli się je na Bantu południowych, zachodnich i wschodnich. Ci ostatni stoją najwyżej pod względem kulturalnym, zachodni zaś mają zasięg najroz-leglejszy. Tworzyli oni dawniej obszerne państwa, które się jednak nie odznaczały długotrwałością.

W Ameryce murzyni zamieszkują głównie południowe stany w St. Zjednoczonych Ameryki oraz wyspy Antylle. Są to potom kowie dawnych niewolników, przywiezionych przeważnie z krain wybrzeża Gwinej-skiego. Na wyspie Haiti tworzą dwa państwa murzyńskie: republiki San Domingo i Haiti. W Afryce istnieje państwo murzyńskie Liberja.

Jerzy Loth.

Mussolini Benito.

M. wódz faszyzmu, od jesieni 1922 r. skupiający w swem ręku rządy we Włoszech, urodził się 29. VII. 1883 w przysiółku Do-via, będącym częścią gminy Predappio, opodal Forli, w prowincji Romanji, uchodzącej za ojczyznę jednostek silnych i wytrwałych, ale niepodległych i skłonnych do buntu. Ojciec jego, z zawodu kowal, a prżytem samouk i działacz polityczny z pod znaku socjalizmu, zasłużył się dla miejscowego samorządu. Matka, Rosa Maltoni, była wiejską nauczycielką. Młody Benito (nazwany tak na cześć meksykańskiego rewolucjonisty, Benito Juareza), gdy otrzymał nauki początkowe, oddany został pod opiekę OO. Salezjanów w Faenzy, by przejść następnie do „Istituto Magistrale" w For-limpopoli. Uzyskawszy w 18 roku życia dyplom nauczycielski, napróżno w rodzin-nem Predappio ubiega się o stanowisko pisarza gminnego. Poczyna więc uczyć w szkole powszechnej w Gualtieri nad Padem. Ale po roku tej próby wędruje do Szwajcarji (1902).

Lata spędzone w tym kraju to ważny okres w rozwoju przyszłego męża stanu. Walcząc z nędzą, nie lęka się żadnej pracy. Dźwiga cegły na rusztowanie i doskonali się w rzemiośle murarskiem, to znów, porą zimową, rozwozi po mieście butelki wina, ale nie ulega chwilom ostrego głodu i bezdomności. Jest to równocześnie czas wytężonych studjów i szybkiego dojrzewania umysłowego. Z katedry w Lozannie duży wpływ wywiera na M. Vilfredo Pareto, zwłaszcza przez poglądy społeczne i teorję życiowych „imponderabiliów". Nie mniejszy oddźwięk budzą dzieła Fr. Nietzschego i Jerzego So-rela- Poglądy zaś M. kształtują się nie-tylko w obcowaniu z książką i prasą, aie w częstych dyskusjach toczonych w środowisku kosmopolitycznem. Styka się w niem naówczas z ludźmi różnych narodowości, wiele przestając zwłaszcza z Rosjanami.

Wypędzony z granic helweckiej republiki jako niebezpieczny rewolucjonista, wraca M. do Włoch. Odbywa służbę wojskową (w pułku bersaljerów) i podejmuje swój zawód nauczycielski u podnóża Alp, w Tol-mezzo, gdzie również rozwija żywą działalność społeczną (1907/8). Nie uzyskawszy zatwierdzenia, przenosi się na krótko do Oneglia. Lecz wrodzona potrzeba walki i zacięcie publicystyczne kierują go za granicę austrjacką, do Trydentu. W„Popolodi Trento“ współpracuje z wielkim przedstawicielem włoskiej irredenty, Cezarem Battisti, który miał zginąć na austrjackiej szubienicy. Ale usunięty przez władze, powracać musi do ojczyzny.

Zostawszy sekretarzem regjonalnej Federacji socjalistycznej w Forli (191°), wydaje M. tygodnik „Walka klasowa" („La lotta di classe"), przeciwstawiający się często oficjalnym kierownikom stronnictwa i zyskujący sobie rozgłos także poza granicami swej prowincji. W grudniu 1912 obejmuje redakcję czołowego organu socjalistów włoskich, medjolańskiego „Avanti“. Po wybuchu wojny światowej, gdy ze zwolennika neutralności stał się głosicielem zbrojnej interwencji Włoch, opuszcza ten dziennik (w październiku    by niebawem zało

żyć organ własny „II Popolo dTtalia" i utworzyć związek „Fasci di azione rivo-luzionaria"

We wrześniu 1915 jest w szeregach bersaljerów. W lutym 1917 zostaje ciężko ranny. W kilka miesięcy po zakończeniu działań wojennych, na Placu Grobu Św. w Me-djolanie zakłada pierwsze „Fasci di com-battimento" (23. III. 1919), które skupiają głównie byłych uczestników walk i w atmosferze niebezpiecznego zamętu we Włoszech

I

1

4

A