71
NIEMCY
zbudowano cały front pracy (Der deułsche Arbeitsfront), organizację, która weszła w miejsce związków zawodowych.
Organizacja stanów jako całości jest dopiero w zaczątkach. Wszędzie opiera się na zasadzie przywództwa, na zasadzie powołania przywódcy zgóry, na zasadzie socjalnego sądownictwa honorowego. Odrębnie w organizacji tej ujęto stan rolniczy oraz stany ujęte w Izbie kultury Rzeszy i tutaj budowę najbardziej wykończono. Organizację stanu rolniczego, pozostającego pod wodzostwem ministra Rzeszy dla wyżywienia i rolnictwa oparto na ustawie z 13. IX. 1933 przyczem do stanu rolniczego zaliczono rolnictwo, leśnictwo, ogrodnictwo, rybołówstwo, łowiectwo, a także cały handel rolniczy, cały przemysł przetwarzający produkty rolnicze. Izba kultury pozostająca pod kierownictwem ministra Rzeszy dla wychowania ludu i propagandy obejmuje izby literatury, prasy, radja, teatru, muzyki i sztuk plastycznych.
Dla organizacji innych stanów utworzyła podstawy ustawa z 27. II. 1934 o przygotowaniu organicznej budowy gospodarki Rzeszy Niemieckiej. Ustawa upoważniła ministra gospodarki Rzeszy do tworzenia, likwidowania lub łączenia związków gospodarczych, uznawania tych związków za jedyną reprezentację danej gałęzi życia gospodarczego, ustanawiania statutów związków i mianowania ich przywódców. Rząd Rzeszy zapowiada, że realizacja tej organicznej budowy gospodarki postępować będzie powoli i stopniowo.
5. Inne grupy narodowościowe w Rzeszy. Aneksja Czech i Moraw wprowadziła w obręb Rzeszy nie niemiecką grupę narodowościową, co — w związku z oparciem budowy państwa na zasadzie narodowej — powoduje inne uregulowanie stanu prawnego tych ziem. Zerwano więc odnośnie do mieszkańców ich z zasadą terytoijedną poddając Niemców je zamieszkujących ustawodawstwu Rzeszy, oraz czyniąc ich obywatelami Rzeszy. Dla niemieckich zaś Czech i Moraw przyjęto dekretem Hitlera z 16. III. 1939 instrukcję „protektoratu" Rzeszy, którego ustrój jest ustalony przez kanclerza Rzeszy. „Protektorat" ma posiadać „własne" organy i rządzić się „autonomicznie". Obok tych organów urzęduje w Pradze mianowany przez kanclerza Rzeszy „protektor Rzeszy dla Czech i Moraw", którego kompetencje ujęto analogicznie do kompetencyj namiestników w krajach Rzeszy.
Literatura : AnschilŁ* Gerhard und Thoma Gerhard; Hand-buch des deutschen Staatsrechts. Tibingen 1930—1932. — Becker Erich: Diktatur und Fihrung. Tibingen 1935. — Forsthoff Ernst: Offenlliches RccfU. Hamburg 1935. — Ti nie: Deutsche Geschichte aeit 1918 tn Dokumentm. Stuttgart 1938. — Haber Ernst Rudolf: W es en und Inhalt der poli-•ischen Verfastung. Hamburg 1936. — Tenże: Die Gcslalt des deutschen Sozialismus. Hamburg 1934. — Ten et Verfassung. Hamburg 1937. — Huek Alfred: Deutsche* Arbeitsreckt. Berlin 1938. — Koltreuter Otto: Vom Sinn und Wesen der nationalen Rerolution. Tibingen 1933. — Tenże: Der deuttehe Fukrerstaat. Tibingen 1934. — Tenże: Grundru* der all-gemeincn Staatslehre. Tibingen 1933. — Krajewski Ludtrik: Podstawy ustrojowe Trzeciej Rzeszy. Watszawa 1935.— Neeae Gottfried: Partei und Sloof. Hamburg 1936.— Schmitt Carl: Staat, Bewegung, Volk. Hamburg 1933. — Starzewski Madej: Elita i Wódz w projekcie ustroju Trzeciej Rzeszy. Poznań 1933.
Konstanty Grzybowski.
D. WŁAŚCIWOŚCI NARODOWE NIEMCÓW
i. Uwagi wstępne. 2. Niemcy rasa mieszana. 3. Charakter Germanów. 4. Psychiczna forma zasadnicza Niemca. 5. Działanie właściwej psychiki niemieckiej na poszczególnych polach kultury. 6. Kultura niemiecka i kultura ludzka. 7. Charakter niemiecki w opinji polskiej.
1. Uwagi wstępne. Niema pracy objek-tywnej, naukowej na ten temat. Są tylko struktury, postulaty, jak powinien wyglądać idealny Niemiec. Może nauka niemiecka po zbadaniu różnorodnych działów życia niemieckiego: warunków naturalnych rasy, szczepów, historji politycznej, historii literatury, historji kultury, historji nauk poszczególnych, po zbadaniu szczegółów wzniesie się do naukowej syntezy ogólnej, jak w języku a po części i w literaturze, i przedstawi typ Niemca już nie jako postulat, ale jako rezultat szczegółowych badań. Szkic niniejszy podaje skrót obecnych zapatrywań niemieckich — zwłaszcza Miillera-Freienfel-sa, — uwzględniając również badania przedstawicieli innych narodowości, a w szczególności Polaków.
2. Niemcy rasa mieszana. Nazwy głównych rzek w Niemczech, a nawet dalej na wschód są celtyckie: Ren, Men, Neckar, Lech, Inn, Wezera, Łaba, Sala, Odra i Dunaj ; tak samo liczne nazwy miast na zachodzie: Mainz — Moguncja, Worms — Wormacja, Bonn — Bononja. I nazwy gór, jak Hercunia Silva. — Uderza brak jednolitego typu fizycznego w dzisiejszych Niemczech, gdzie nawet Fryzowie są już pomieszani. H. Meyer rozróżnia typy germańskie o twarzy długiej, wąskiej