119
sto - obrzeżonymi krawędziami, szorstkich i czerwonych tak jak i 5 spodnich i grubych nerwów blaszki; łodygowe zaś podobneż, lecz mniejsze i krócójogonkowc, z gatką cisą i poszarpaną. Ukwitnienie w wićchę, złożoną jakby z gron rozgałęzionych, powstałych z okręgów— kwiatów drobnych, czerwonawych, z łatkami wewnętrznemi szerszemi i tępsze-mi; z pręcikami lekko spojonymi w podstawach; ze znainio-nami szkarłatneini. Ziarno cise, ze ściankami jajowato - Ber-cowatemi i bardzo tępemi lub nawet wykrojonemi w górze.
— Kośnie na Himaląja od Nepalu aż do Tartaryi, na wysokości 9,000 do 10,000'; kwitnie w maju i czerwcu.— [R. Emodi Wall.].
Dostarcza nujwyżój cenionego korzenia rabarbarowego lub rumowego chińskiego— radii Ehei v. Rhabarbari sinensis, od kilku set lat znanego i szacowanego leku, z powodu znwartój w nim wielkiej ilości rabarbary nu. Ukazuje się w handlu w3ch odmianach głównych: 1. rum rossyj akie lub moakiewekie— rheum russicum v. ni o s co yiticum czerwonawo-żółte i jaśniej opylone;— 2. rum chińskie, indyjskie czyli hollenderakie— rheum sinense, indicum v. hollandicum znacznie bledsze:— 3. i um per akie lub leioonckie— rheum persicum v. 1 evanticum zewnątrz nieco cieniniśj opylone: wszystkie należące do najlepszych, i prawdopodobnie z tejże samój rośliny otrzymywane. Mniój zaś znane w handlu rum cesarskie albo białe
— rheum imperiale v. album, oraz czerwone— rubrum odznaczające się zbliżonemi barwami, mają pochodzili właściwie z R. bialokorze-niowego i czerwonego [R. leucorrhizum Pall. et R. cruentum Pall.]. — Skutki ruma, odnoszą się głównie do działania wzmaoniąjąco-rozwnlnia-jącego na drogi truwienia, a szczególniój na wątrobę i przewody żółciowe; dla tego tóż mato jest chorób mających tamże swe siedlisko, w którychby ten korzeń nie mógł być ze skutkiem użyty.
Gat. 2. R. dłoniaste [R. palmatum Lin.]. W. t. 70.
— Podobneż ziele,— z kłębem grubszym i gałęzistym; z łodygą 8stopową; z liśćmi sercowatymi, dloniasto-5 — 7łato-wymi, a łatami jeszcze raz wcinanemi w łatki kończyste i nierówne, z obu stron szorstko - krótko - włose, — z których korzeniowe na ogonkach bardzo długich, od podstawy pół-obłych a dalej— obłych, czerwono-plamistycli, nagich i rowkowanych, 2' długie i tyleż szćrokie,— łodygowe zaś bezo-gonkowe i obejmujące łodygę; z wićcharai bardzo wielkiemi; z kwiatami żołtawo-białymi; a ziarnami czerwonemi.— Pospolite w Tartaryi, Tybecie i Nopalu; kwitnie w maju i czerwcu.
Wydaje korzenie i u nas czasem uprawiane po ogrodach, noszące miano ruma angielskiego— rheum auglicum.
Gat. 3. R■ faliste [R. undulatum Lin.]. Hay. 12. t. 8.
— Z kłębem jak w dłoniastym: ale odmienne— łodygą Błabo rowkowaną; liśćmi sercowatymi, mocno falisto - kędzierzawymi, z obu stron szorstkimi, okrągławo-przytępionymi,— z których korzeniowe równćjże wielkości, ale na ogonkach półobłych, ostrokrawędziowych, gładkich i jasno - zielonych;