Magazyn6701

121

szkarłatne, nabrzmiewają w podstawie jąderkowato. Ziarna szkarłatno-ciso.— Nader pospolity wszędzie po łąkach, pastwiskach i bezdrożach w całej Europie i Azyi północnej ; kwitnie od maja do lipca.

Korzeń i ziele Szczawia lekarskiego lub łąkowego— ra-dix et herba Acetosae officinalis v. pratensis, 83 dziś jeszcze lókarskiemi; z których piórwsze jako szczawikowato - kwaśne używają się przeciw gnilcowi, a korzenie zadawaj§ zarówno z tymiż następnego-

Gat. 2. S. tępolistny [R. obtusifolius Lin.], końskim lub kobylim najmniejszym dawnićj mianowany. W. t. 71.— Ziele wieloletnie: z kłębem gałęzistym, wielogłowym, zewnątrz cisy m, a wewnątrz żółtym i z pierścieniami drzewnymi białawymi. Łodyga wzniesiona do 4', rowkowana, ku górze wraz z ogonkami i spodnią powierzchnią liści— szorstkawo - omszona; z gałęziami licznemi, długienii i wzniesiono-odstające-mi. Liście korzeniowe jajowato-sercowate, bardzo tępe, (8" i 4''), długoogonkowe, lekko-faliste w brzegu i drobno karbowane, ciemno - zielone , z wiórzchu nagie ; łodygowe dólne podobne lecz cokolwiek zaostrzone i krótkoogonkowe, a im wyżćj tera kończystsze i węższe oraz wydatniój sercowate— aż do lancetowatych. Grona liczno-okręgowe, bezlistne; dólne okręgi odległe. Kwiaty drobne, zwisie, zielonawe lub czerwone; z łatkami zewnętrznemi równowązkiemi i odstają-cemi,— a wewnętrżnemi większemi, przytulonemi w podstawie nabrzmiałej w ziarnko, 2zębnemi. — Zwyczajny po cienistych i wilgotnych miejscach— około płotów, dróg, zarośli, rowów i rumowisk w bliskości wsi— w całój Europie, Azyi i Ameryce północnej; kwitnie w lipcu i sierpniu.

Sławny kiedyś korzeń Szczawia ostrego lub kobylego— ra-dix Lapathi acuti v. Oxy 1 apathi, tyle zalecany jako lekko ścięga-jący drogi pokarmowe i pobudzający skórę, ceniony w chorobacli skórnych długotrwałych — z niego głównie zbierany bywa; chód większa częśd Szczawiów dostarezad go zwykła do lćkarń, a zwłaszcza pospolity i

Gat. 3. S. ostry [R. autus Aut. v. pratensis M. et K.], czyli łąkowy albo kobyli wielki, iliiss. S. 3. t. 7 i 8: — odmienny od tegoż— liśćmi korzeniowymi i dólnymi łodygowymi podłużnie - sercowatymi i kończystymi; oraz gronami dużo większemi, z więcćj pozbliżanymi okółkami,— jako i łatkami wewnętrżnemi okwiatu jajowato - sercowatemi i ząbkowato wcinanemi od podstawy:— pospolity po łąkach, murawach i zaroślach— wszędzie.