NDIGCZAS0034762534

20 Walery Goetel.

rządów, do rokowań bezpośrednich z delegacją czeskosłowacką w Krakowie. Po długich i intenzywnych obradach, zostały dnia 6 maja u. r. ostatecznie ułożone, uzgodnione i podpisane protokoły t. zw. „krakowskie**, które regulują kompleks spraw gospodarczych, komunikacyjnych i turystycznych na obszarze Jaworzyny i Spiszą, a częściowo i całych Tatr. Protokoły te, przyjęte w całej rozciągłości przez komisję delimitacyjną, zostały w dniu 5 września 1924 ostatecznie zatwierdzone przez Konferencję Ambasadorów i od dnia tego obowiązują oba państwa, jako integralna część decyzji o granicy na Spiszu.

Jedna grupa przepisów tych protokołów reguluje życie ekonomiczne gmin, przylegających do pogranicza spiskiego z obu stron granicy. Najdalej idące ułatwienia gospodarcze i zarobkowe, w komunikacji i ruchu granicznym, w sprawach cłowych i t. d., przyniosą po ostatecznem wprowadzeniu protokołu w życie także i w przepisach wykonawczych, zasadniczą poprawę w egzystencji całego Spiszą. Jak pożądaną zdobyczą są dla życia gospodarczego te przepisy, świadczy o tern fakt, że coraz głośniej rozlegają się dzisiaj głosy ludności innych części pogranicza o wprowadzenie także i dla niej podobnych ułatwień.

Dalsza grupa postanowień protokołu obejmuje uregulowanie ruchu turystycznego. Osobne „legitymacje tatrzańskie**, ostatecznie już wprowadzone w życie na późniejszej konferencji w Cieszynie w lipcu 1924 legitymacje dla przewodników tatrzańskich i członków pogotowi ratunkowych, dają turystom obu stron i przewodnikom możność swobodnego przekraczania granicy na obszarze całych Tatr wraz z ich podnóżem, Zamagórza Spiskiego i Pienin.

Wreszcie szerszym postulatom ideowym czyni zadość artykuł II protokołu głównego, który brzmi:

„Poza kwestjami zawartemi w tekście aneksu ^niniejszego protokołu, obaj Komisarze przedyskutowali Szereg spraw natury ogólniejszej, stojących w związku z pracami delimitacyjnemi i interesami kulturalnymi pogranicza i doszli do zgodnego wniosku, aby zalecić swym rządom jak najrychlejsze zawarcie:

a)    konwencji turystyczne}, któraby’ umożliwiła i ułatwiła na całem górskiem pograniczu polsko-czeskosłowackiem rozwój turystyki, przedewsżystkierti przez zniesienie trudności paszportowych, ułatwienia komunikacyjne i t. d.

b)    konwencji o parku przyrodniczym (rezerwat), któraby wzorem analogicznych konwencji między Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej a Kanadą stworzył na pograniczu polsko-czeskosłowackiem rejony,