NDIGCZAS0034762532

18

Walery Goetel.

ruski, J. Zborowski i szeregu posłów do sejmu i senatu, dyplomatów, wojskowych, publicystów i dziennikarzy, których niepodobna tu wymieniać, świadczą o tern, jak szerokie zainteresowanie obudziła ta sprawa w społeczeństwie i jak wybitne jednostki w krąg swój wciągnęła.

To samo nastąpiło i ze strony czeskosłowackiej, acz może, wskutek mniej na ogół intenzywnego stosunku do Tatr ogółu społeczeństwa Czechosłowacji, liczba osób zajmujących się sprawą Jaworzyny nie była tak liczną. Ale i tam szeroko znane i ogólnie poważane nazwiska pos. Hruszowskiego, prof. Niederlego, Nemeca, Pantoflicka, Bidlo i i. były firmą czeskosłowackiej komisji „jaworzyńskiej", i tam wielu wybitnych uczonych, polityków i działaczy społecznych, brało żywy udział w nader różnorodnej akcji o Jaworzynę.

Dowodem też wielkiego rozgłosu i zainteresowania sprawą Jaworzyny były wizyty na spornym terytorjum jaknajznakomitszych i najwyżej stojących jednostek. Odwiedzali więc pogranicze Jaworzyny z naszej strony prezy-dentowie ministrów i ministrowie Ponikowski, Sikorski, W. Grabski, Narutowicz, Seyda, marszałek sejmu Rataj, Osiecki, szereg wybitnych posłów i senatorów polskich, — wszyscy zapoznawali się i interesowali żywo sprawą, podkreślając dobitnie jej ideowy charakter. Dłuższą wizytę poświęcił pograniczu spiskiemu p. Prezydent Wojciechowski, — w słowach pełnych entuzjazmu dla wzniosłego piękna gór wyrażając swą życzliwość dla sprawy.

Także i ze strony czeskosłowackiej bawiły wielekroć na terytorjum Jaworzyny liczne wycieczki i wizytacje znakomitych osób ze sfer rządowych, parlamentarnych, naukowych i politycznych.

Również silnem było zainteresowanie się zagadnieniem sfer kulturalnych i politycznych za granicą. Wycieczki oficjalne: duńska, finlandzka, estońska, francuska, szwajcarska, turecka i inne bawiły nad tatrzańską granicą spiską i niektóre z nich w licznych i szczegółowych artykułach prasowych rozgłaszały sławę Jaworzyny w całym świecie, częstokroć rozstrząsając przytem górskie i ideowe tło tego granicznego sporu.

Przez cały ten czas we wszystkich tych działaniach, tak po naszej, jak po czeskosłowackiej stronie, trzon akcji) i ośrodek akcji pobudzający nieustannie opinję publiczną, władze rządowe i ustawodawcze obu stron i grupę ludzi stojącą na najczulszej straży całej sprawy, stanowili znawcy i wielbiciele Tatr, którzy pracę swoją wykonywali dla pobudek ideowych, i w pobudkach tych odnajdywali niewyczerpane źródło energji i pomysłów.

2. Próba rozwiązania sporów po rezolucji Rady Ligi Narodów z r. 1924. Możemy więc stwierdzić, że tak w obu państwach spierających się, jak za granicą było szerokie igłębokie zaintere-