page0064

54 ASYRJA

MIESZKAŃCY ASYRJI. Jak w Babilonji tak i w Asyrji Semici przyszli do gotowego. Pierwszem ich gniazdem tamże było miasto Aśśur (ryc. 98 przedstawia jeden z grobowców tego starego grodu), które jednak pierwotnie, przed najazdem semickich Asyrów, posiadało mieszkańców niesemickich. Tak np. pierwszym założycielem murów miasta Aśśur był król Kik i a (koło r. 2300); a pierwszym budowniczym świątyni boga Aśśur był niejaki król A u s p i a, jak już nazwiska same wskazują pochodzenia z Azji Mniejszej (Mi-tanni?). Antropologowie (np. v. Luschan) stwierdzają również, że typy asyryjskie (ryc. 50), jakie nam przekazały pomniki, zwłaszcza co do tęgich zakrzywionych nosów, są mieszaniną małoazjatycko-armeńskich pierwiastków wraz z czysto semickiemi, które napływały z pustyni.

SKĄD PRZYBYLI ASYRYJCZYCY? — To pytanie w ostatnich latach na nowo wypłynęło, odkąd w Kapadocji wschodniej (na pagórku Kiiltepe) odkryto liczne tabliczki, pisane pismem klinowem i językiem starobabilońskim, ale z nazwiskami osób wybitnie asyryjskiemi. Tabliczki te pochodzą z drugiej połowy trzeciego tysiąclecia (około r. 2400). Ponieważ trudno przyjąć, żeby ta okolica była kolonją asyryjską (gdyż miasto Aśśur, zdaje się, wtedy jeszcze nie istniało), przeto nasuwa się przypuszczenie, że późniejsza Kapadocja wschodnia (aż do morza Czarnego) była może pierwotną ojczyzną Asyryj-czyków. Dostali się tam oni w pierwszej połowie III tysiąclecia, może jako ostatni zalew fali wędrówek akkadyjskich lub pierwsze początki fali amorej-skiej, która około r. 2500 zaczęła zalewać Azję Mniejszą. Na to wskazywałaby ta okoliczność, że do ich pierwszorzędnych bóstw (obok Aśśur i Iśtar) należały także Anu (ryc. 36) i Adad (Hadad; — ryc. 29), który był bogiem burzy u Amorytów, tak jak Anu był semickim panem niebios, chociaż z nazwą śumeryjską. Obydwaj mieli też w Aśśur wspaniałe świątynie bliźniacze (ryc. 93). W tej to Kapadocji, już w samych początkach swego narodowego bytu, Asyryjczycy skrzyżowali się fizycznie z pierwotnemi ludami małoazjatyckiego i protoarmeńskiego pochodzenia, co także wpłynęło wybitnie na cały ich typ fizyczny.

http://rcin.org.pl