page0071

DZIEJE ASYRJI 61

nowe prowincje w Medji a także i w Syrji, gdzie potężni królowie Damaszku przestali istnieć (r. 732); inne zaś kraje (aż w głąb Arabji), dotychczas niezawisłe, płaciły mu daninę; została nawet złamana potęga najgroźniejszego rywala, króla armeńskiego. Tiglat Pilezar dał nadto początek okrutnej praktyce, która przeszła w stały zwyczaj jego następców: zaczął mianowicie przesiedlać barbarzyńsko całe narody, a w ich krajach osadzać obcych kolonistów. Świadczą o tem napisy asyryjskie i żydowskie księgi królewskie (4 Król 15, 29; 17, 6).

Jego syn i następca SALMANASSAR V (727—722) znany jest powszechnie z oblężenia Samarji. Gdy król izraelski Hozeasz (730—722), idąc za radą stronnictwa egipskiego, odmówił królowi królów płacenia haraczu, Salmanassar wkroczył (r. 724) z wojskiem do Palestyny i obiegł Samarję. Przez trzy lata broniła się dzielnie ta silna twierdza, na szczycie góry położona. Gdy ją wreszcie zdobyli Asyryjczycy, Salmanassar już nie żył, a tron Asyrji przywłaszczył dla siebie i swego potomstwa uzurpator:

SARGON (Śarrukin) II (722—705; —ryc. 132). On to przypisał sobie zdobycie Samarji.

W jednym ze swoich napisów tak mówi: „Na początku mego panowania (t. j. r. 722) obiegłem Samarję i zdobyłem ją w moim pierwszym roku (r. 721); jej mieszkańców w liczbie 27.290 uprowadziłem ze sobą, zabrałem im 50 wozów wojennych; reszcie jednak mieszkańców zostawiłem ich mienie". „...Przesiedliłem tamże moich jeńców, ludzi ze wszystkich krajów; a moich urzędników postanowiłem nad nimi, jako namiestników. Haracz i podatek nałożyłem im, jako i kolonistom asyryjskim" (Winckler, Keit-schriftliches Textbuch zum Alten Testament, 1903, str. 36, 37). Taki koniec miała dumna stolica północnego królestwa izraelskiego.

Izrael przestał politycznie istnieć, a jedynym przedstawicielem narodowej i religijnej idei żydowskiej pozostało lenne królestwo Judy z miastem Jeruzalem na czele. Nie na długo, bo tylko na lat 135.

Tymczasem nad Sargonem i jego państwem zbierały się ciężkie chmury. Zdawało się, że wszystko się wali. Babilonja odpadła pod Mardukpaliddi-nem II (722—710). Cała Syrja, od Filistynów na południu aż po Hetytów na północy, nawet Damaszek i Hamat (z wyjątkiem Jerozolimy) podniosły bunt. Z nad Elamu nadchodził groźny pomruk wojenny. Sargon sprostał zadaniu. W ciągłych wyprawach wojennych nietylko umocnił władzę w swych dotychczasowych posiadłościach i ujarzmił Babilon (710—705), ale nawet rozciągnął swe panowanie aż na Cypr i na północną Arabję. Wkońcu zginął na jednej z wypraw od sztyletu skrytobójcy.

Jego syn SENAHERYB ( —Sanherib) (705—681; — ryc. 137) przy wstąpieniu na tron miał te same niebezpieczeństwa do pokonania. Zaraz na początku zraził sobie Babilończyków, bo się tam nie koronował. To ułatwiło księciu

http://rcin.org.pl