page0078

50 Mięczaki: Ślimaki Grzebykoskrzelne.

50 Mięczaki: Ślimaki Grzebykoskrzelne.

zawinięty. Zamieszkuje morza Indyj Wsch.; ze skorup wyrabia się kamee.

Tab. 16. fig. 2. Stągwica wielka

(Dolium galea), duża (wys. 20—25 cm), o skorupie okrągło-jajowatej, brzuchatej, dość cienkiej, spiralnie żeberkowa-nej na powierzchni; otwór szeroki, z krótkim kanałem. Zamieszkuje morze Śródziemne.

Tab. 16 fig. 3. Trąboróg węzłowa ty cz. Trąbka trytona (Tritonium no-diferum), bardzo duży (wys. skór. 45 cm), o skorupie wydłużono-stożkowa-tej, z ostatnim skrętem rozdętym brzuchato; szeroki otwór z krótkim kana łem. Zamieszkuje morze Śródz.; skorupa jego, po odłamaniu cienkiego wierz chołka, służyła dawnym Rzymianom za trąbę pod nazwą „buccina”.

2.    Strzałkojęzyczne (Toxoglossa).

Tarka językowa wydłużona, wąska, ząbków po 2 w poprzecznych szeregach; są one długie, puste i połączone z gruczołem jadowym; zwierzę wysuwa je wraz z pyszczkiem, nabija na nie zdobycz i wpuszcza w ranę jad. Wszystkie mają cewkę oddechową i wszystkie są morskie.

Tab. 16 fig. 4 Stożek admiralski

(Conus admiralis), wielkości średniej (wys. skór. 5—6,5 cm), o skorupie odwrotnie stożkowatej, wysokiej, połyskującej i pstro ubarwionej; otwór długi a wąski, o gładkich brzegach. Zamieszkuje oc. Indyjski i Wielki.

3.    Wąskojęzyczne (Rhachiglossa).

Tarka językowa długa i wąska; ząbków po 3 w poprzecznych szeregach, w kształcie szerokich płytek z haczykami; ryjek wysuwalny; cewka oddechowa jest zawsze. Wszystkie morskie.

Tab. 16 fig. 5. Mitra biskupia (Mitra episcopalis), średniej wielkości (wys. skór. 11 cm), o skorupie gładkiej, wrzecionowatej, ze śpiczastym wierzchołkiem i wysokiemi skrętami; otwór wąski z wycięciem; cewka oddechowa krótka; trąbka bardzo długa. Zamieszkuje morza Indyj Wsch.

Tab. 16 fig. 6. Trąbik sfałdowany

(Buccinum undatum), wielkości średniej (wys. skór. 8—9 cm), o skorupie jajowatej, brzuchato wydętej, z wierzchołkiem śpiczastym i skrętami wypukłemi; otwór szeroki z krótkiem wycięciem, przez które wystaje długa cewka oddechowa. Zamieszkuje morza u wybrzeży Europy; jadalny; skorupa jego często służy za mieszkanie dla pustelnika (p. niżej—dział skorupiaków).

Tab. 16 fig. 7. Nassa siatkowana

(Nassa reticulata), nieduża (dł. 3—3,5 cm), o skorupie podobnej nieco do poprzedniej, ale z mniej śpiczastym wierzchołkiem; zamiast wycięcia krótki kanał dla cewki. Zamieszkuje morza Europy, zwłaszcza Śródziemne.

Tab. 16 fig. 8. Wrzecionek długi

(Fusus colus), znacznej wielkości (wys. skór. 16 cm), o skorupie wrzecionowatej, wysokiej, śpiczastej, otwór z bardzo długim kanałem. Zamieszkuje oc. Indyjski.

Tab. 16 fig. 9. Rozkolec sączkowały (Murex trunculus), średniej wielkości (wys. skór. 7 — 8 cm), o skorupie grubej, brzuchato wydętej, z sęczkami; otwór mały, okrągły, z krótkim, zagiętym kanałem. Przy ściance jamy płaszczowej posiada gruczoł, z którego wydzieliny daje się wyrabiać bardzo trwała purpurowa farba. Pospolity w morzu Śródziemnem, jadalny.

Tab. 16 fig. 10. Rozkolec cienko-kolczasty (Murex tenuispina), znacznie większy (wys skór. 13,5 cm), o skorupie z kolcami długiemi a cienkiemi, i bardzo długim, prostym kanałem na cewkę. Zamieszkuje morza Ind. Wsch.

4. Piórko języczne (Ptenoglossa).

Tarka językowa krótka, szeroka; szeregi poprzeczne złożone z licznych haczykowatych ząbków; bez cewki oddechowej; skorupa bez wycięcia i rynienki. Wszystkie morskie.

Tab. 16 fig. 11. Krętoschód pospolity (Scalaria communis), nieduży (wys. skór. 3,5 cm), o skorupie wieżyczkowa-tej z podłużnemi żeberkami; otwór okrą-