page0174

164

i w najdalszych przestworzach niebios podpatruje tajemnice przyrody.

Z tego punktu widzenia niedostatki człowieka , o których dopiero mówiliśmy, okazują się teleologicznie usprawiedliwionymi a nawet koniecznymi. Bez tych niedostatków brakowałoby człowiekowi zbawiennej a ciągłej podniety do rozwijania udzielanych mu talentów i do zdobywania ciągłą pracą należnego stanowiska we wszechświecie. I w rzeczy samej, coby się stało z postępem , gdyby człowiek już w kolebce znajdował to wszystko, czego mu potrzeba? Stałoby się z rodzajem ludzkim mniej więcej to samo, co się dzieje dość często z dziećmi bogatych rodziców. Nie bez racyi nazwano głód ważną sprężyną kultury¹).

A zatem teorya ewolucyi żadną miarą nie da się zastosować do człowieka.

* *

$

Transformizm w zastosowaniu do ciała ludzkiego uwiódł niektóre chrześcijańskie umysły. Zdawało się im, że mogą pogodzić jego naukę z tradycyami biblijne mi i z logiką, wykluczając niemożebności, do których się dochodzi, jeżeli się przyjmie, że władze intelektualne człowieka wytwarzają się z powolnego przerabiania się władz psychicznych zwierzęcych.

^l) Zob. Cathrein str. 62 § 2.

http://rcin.org.pl