25
był Bonę i gorliwie popierał założenie osad. Jednakże administracyja jego spowodowała niezadowolenie i w r. 1833 został odwołanym; w tymże roku umarł. W swych Memoires (8 tomów, Paryż 1828) usiłował usprawiedliwić swoje postępowanie i czyny Napoleona.
Sayigliano, (po francuzku Savillari), miasto w Sardyńskiej generalnej in-tendenturze Coni, z prowincyi Saluzzo, leży w pięknej równinie między rzekami Maira i Grana, n»d głównym traktem z Nizzy do Turynu, z którym od r. 1823 ma kommunikacyję przez kolej żelazną. Miasto obwarowane mu-rami i wieżami, ozdobione wspaniałą bramą, ma szerokie regularne ulice, kilka okazałych gmachów i liczy .20,000 mieszkańców, zajmujących się rękodzielnia-mi sukna, płótna, jedwabiu i handlem bydła. Podczas wojny sukcesyjnej hiszpańskiej, 8avigliano było zburzone przez Francuzów. W r. 1799 zajęte przez wojsko francuzkie wkrótce odebrane zostało przez armię Austryjacką pod dowództwem Melas’a.
Savigny (Fryderyk Karol, von) jeden z najznakomitszych professorów prawa rzymskiego, urodził się 1779 r. w Frankfurcie nad Menem. Po ukończeniu nauk otrzymawszy w r. 1800 stopień doktora w Hamburgu, wykładał tamże prawo rzymskie od r. 1800 do 1804. W tym czasie napisał swoje wyborne dzieło Bas tieht des Besitzes (6 wyd. Giessen, 1837). Od r. 1804 w kilkuletnich podróżach po Niemczech i Francyi zajmował się wyszukiwaniem nieznanych lub mało używanych źródeł prawa rzymskiego. W r. 1810 powołany na professora uniwersytetu Berlińskiego i mianowany członkiem akademii nauk, w r. 1817 wstąpił do rady stanu, wreszcie w r. 1842 otrzymał godność pruskiego tajnego radcy, ministra stanu i ministra sprawiedliwości. Jego wykłady mianowicie instytucyj łącznie z prawem rzymskiem i Pandektów, z powodu jasności, dokładności wyrażenia i obfitości źródeł, wielkie wzbudziły zajęcie. Należał on do przewodników tak zwanej szkoły historycznej prawa, której założycielami byli lingo i Schlosser. Pomysły swoje co do zasad prawa rozwinął w piśmie Vom Ber uf unserer Zeit far GeselzgeDung and Rechts-wissenschaft (Berlin, 1814; 3 wyd. 1840). W dziele tern usiłował dowieść, że nowe księgi praw ani potrzebne są ani możliwe, żc istniejące kodexa fran-cuzkie, autsrjackie, pruskie nie są zdolne do ogólnego zastosowania, że nawet język niemiecki nie jest odpowiedni do pisania w nim praw, i t. d. Prócz tej pracy tendencyjnej, Savigny napisał kilka bardzo znakomitych dzieł, w których złożył owoce swych bnrlań historycznych, jako to: Geschichte des rómi-schen Rcchts in M/ttelalter; Beitrag zur Rechtsgeschichte des Adels In neu-eren Europa i wiele rozpraw umieszczonych w czasopiśmie Zeilsehrift fur geschichtliche Recktswissenschaft, później zebranych pod tytułem Yermischte. Sohniften (Berlin 1850). Do najważniejszych dzieł Savignego należy System des heutigen rómischen Reehts (8 tomów, Berlin 1840—49), którego dalszy ciąg tworzy Bas Ob ligał hnenrecht (Berlin 1851—51). Savig*ny
w r. 1848 usunął się zupełnie od spraw publicznych. Zmarł 1861 r.
S<IV0D<1, od roku 1851 oddzielna generalna intendentura królestwa Sar-dyńskiego, składająca się z prowincyj Savona, Albenga i Acąui, liczy na rozległość 48 mil kwadr. 240,000 ludności. Prowincyja Savona przez Apeniny na dwie części przerżnięta, 142/3 mil kwadr, rozległa, ma 79,000 mieszkańców. Miasto główne prowincyi a zarazem generalnej intendantury, Sa-vona, leży o 5 mil na południo-zachód od Genuy, natl ujściem małej rzeki pobrzeżnej Egabona, posiada port, strzeżony przez twierdzę wzniesioną na skale w morzu; ulice są kręte; prócz katedry bogato uposażone w obrazy