scandjvutmpd001

176

pojedynki? U Gotów samobójstwo było zawsze w poszanowaniu (I); dla tego, pomimo cywilizacyją. która doszła najwyższego stopnia u ludów europejskich, najczęściej przecież zdarza się samobójstwo w Anglii, Francyi, w Niemczech i innych przyległych krajach. Uważano nawet Angliją jako rodzinną ziemię samobójstwa (2). Sekta stoików i religija braminów upoważniają samobójstwo; sektatoro-wie Foe uważają samobójstwo za pożyteczną dla duszy ofiarę i sądzą, że przez to uczynią ją na wieki szczęśliwą (3).

Lecz łatwo także dowieść można że miękkie wychowanie, wcześnie przytępiające smak do życia, że zepsucie obyczajów w stanach dostatnich, czyniąc uprzykrzonem szczęście, wielkićm bywa źródłem skłonności do samobójstwa, które prawdziwą w takim razie staje się nikczemnością (4). Liczne widziano tego przykłady av czasie upadku Greków i Rzymian, równie widzimy je i w naszych czasach między delikatnemi, ntemogącemi oprzćć się swoim namiętnościom osobami. Kobieta dopuszcza się samobójstwa tylko ze zmartwienia pochodzącego z zawiedzionej miłości; w ogólności trzy razy mniej bywa odbierających sobie życie kobiet niż mężczyzn. Atoli widziano i między słabą płcią zarazy samobójstwa: najwięcej objawia się u nich ta nieszczęsna skłonność w czasie regularnej słabości (5). Plutarch nadmienia o dziewicach Illiletu, które wieszały się gromadami: Primerose przytacza także niewiasty lugduńskie, które w pewnych epokach, w Rodan się rzucały; a jeden z dawniejszych dziejopisów mówi to o dziewicach marsylskich, w którem to mieście niegdyś prawo pozwalało oderać sobie życie.

Jak duch niepodległości, uniknąć chcący udręczeń namiętności i bólów, pomnaża w naszych klimatach samobójstwo, tak znowu religijna melancholija przywodzi do tego kroku zabobonnych Indyjan. Iluż to zagorzalców uwieńczonych kw iatami i odzianych purpurą, oddaje się ua pożarcie kajmanom Gangesu, rzucając się w tę rzekę, albo tćż dozwala rozgniatać się kołami wozu bożyszcza Jagrenatu;

(1)    Procop. Hist. Oothor.i De Herulis. Th. Bartholin, De causis contempt, morf a Dnnis etc.

(2)    Smollet, Hist. dAngletterre; Cheyue, Du spleen, ou de la maladie anglaise.

(3)    La Loubere, Voyag. de Siam.\ Dubalde, Hist. de la Chine.

(4j Falret, De 1'hypocondrie et du suicide.

(5) Falret, Hypuch, et.suic.