;35 —■
tewską. Nie było to żadne ujarzmienie albo poniżenie któregokolwiek z tych narodów; była to spółka, była to jakby rodzina z trzech głów złozona, bratnią złączona miłością, w której żadna nie miała wyższych od drugiej przywilejów, lecz wszyscy mieli spólne prawa, spó'ne obowiązki, w których wszyscy synowie zarówno najwyższych godności dostępy wali.— Po zgonie królowej Jadwigi (1399) panował Władysław Jagiełło nad Polską prawie przez pół wieku bardzo chwalebnie. W wojnie z KrzyżaKami zniósł tychże potęgę w bitwach pod Tanenber-gem (1410) i pod Grunwaldom (1413) na zawsze, równocześnie wymówił się od przyjęcia ofiarowanych mu koron, węgierskiej i czeskiej, lecz przyjął w hołd i opiekę zagrożonego od Turków Piotra, wojewodę wrołoskiegou który we Lwowie uroczyście przysięgę wierności złożył (1390), co leż później i jego syn Aleksander w Śniatynie dopełnił (14i5). Tamże bawiący Jagiełło odebrał także od Paieologa, cesarza greckiego, świetne poselstwo, wysłane do niego z proźbą o zaopatrzenie Konstantynopola zbożem r> gdzie na ówczas wielki głód panował, któremu żądaniu też Jagiełło wysłaniem z Podola wielkich zasobów zadosyć uczynił.— Założenie akademii krak. (1400), do której już Kazimierz W. początek położył; ufun dowanie biskupstwa łacińskiego w Fakoniu na Wołoszczyznie (1405); przeniesienie metropolii łac. z Halicza do Lwowa (1414); koronacyja jego czwartej zony, Zofii, córki Iwana, kścia kijowskiego, we Lwowie (1423)) t zgromienie wiarołomnych Wołochów na Rusi plądrujących (1431) i przyłączenie reszty Podola do korony, są we względzie Galicyi najważniejsze zdarzenia w życiu tego umiarkowanego króla, który 1434 r. w Gródku, w skutek przeziębienia się, zachorował i tam umarł. — Po jego śmierci nastąpił na tron dziesięcioletni syn jego
Władysław III., któremu, rada koronna z doświadczonych mężów dodana była. W niedługim czasie swego panowania porównał ten młody, ale wiele powagi zachowujący król, a to podczas bawienia swego we Lwowie, ruskę szlachtę i duchowieństwo, tak jak poprzednie jego ojciec litewską, co do praw, swubód i przywilejów z polską; które to porównanie wspólność obowiązków, a tym samym i ścisłe skojarzenie się obu pobratymczych narodów za sobą pociągnęło, wskutek którego tez Iluś na soborze w Florencyi odbytym (1439), za przykła dem państwa greckiego do unii z kościołem rzymskim przystąpiła. Objąwszy równocześnie wyzsze Podole w posiadanie, klóre mu Świdrygajło, kśzę litewski, dobrowolnie odstąpił, pogodził przytym i zakłóconych między sobą braci, Eliasza i Stefana, wojewodów mułfańskich, a przyjmując ich w hołdo-wnictwo swoje, odebrał od nich przysięgę wierności we Lwowie (1438); zawarowawszy sobie znaczne daniny w pieniądzach i produktach krajowych, poczym kśtwo halickie i no-