tpn 1 2214
8101

—    172

przyłączyć, na co Marya Teresa w żaden sposób zezwolić nie-chciala, lecz Galicyę jako samoistne królestwo ogłosiła, wcielając do korony węgierskiej ziemię spizką, którą przed 300 laiy Zygmunt król węg. Władysławowi Jagielle zastawił. ^ł) Hrabia Pergen, zesłany pełnomocny komisarz cesarzowej i gubernator Galicyi, odpierał od jej mieszkańców przysięgę wierności i zaprowadzał nowy rząd i podział kraju ^{1 2}), zaręczając w imieniu cesarzowej wszystkim obywatelom i stanom państwa nietykalność ich dotąd istniejących swobód i przywilejów. — Marya Teresa, powodowana znaną dobrocią serca, łączyła niemniej i łagodność obchodzenia się z zabranym krajem, a poruczając swojemu synowi, Józefowi, zawiadywanie spraw wojennych, oddawała się zupełnie uszczęśliwieniu swoich poddanych, znosząc w ogóle niestosowne prawa lub ustawy, popierając przyiem handel i przemysł przez założenie stałych i murowanych gościńców, na których dotąd Galicyi zbywało. Wśród tych troskliwych starań umarła cesarzowa 24. listop. 1780 po 40!etniin panowaniu w Austryi a w 8mym roku po wzięciu Galicyi, przyłączywszy krótko przed swoją śmiercią do Galicyi część górnej Mołdawy, niegdyś do Siedmiogro du należącej, którą porta otomańska dobrowolnie ustąpiła (1777;. — Po zgonie Maryi Teresy nastąpił jej syn

1780.

Józef II. (obok cesarza Maksymiliana II. najszlachetniejszy z monarchów niemieckich) na tron austryjacki. Zaraz po objęciu berła przedsięwziął ten wielki mąz, który już za życia swojej matki usilnie za postępem czasu w interesie ludzkości pracował, wiele odmian i polepszeń w ustawach swego państwa, klóre powszechnie cechę ogólnego dobra i uszczęśliwienia ludzkości na sobie nosiły. Chcąc z giuntu zaszczepić o-swiatę w kraju i narodzie, rozkazał czemprędzej ula kształcenia młodzieży obojga płci we wszystkich prowincyach, jako tez i w Galicyi, szkoły normalne i gymnazialne pozakładać,

1

Ziemia czyli starostwo spizkie, składające się z 13 miast i wiele włości, oddzielone od Galicyi górami karpackiemi, zastawił Zygmunt, król weg. a potem cesarz niemiecki, Władysławowi Jagielle, królowi polskiemu, r. 1412 za 37,000 kop groszy pragskich obyczajem owego wieku z tą kondycyą: ze jeżeliby pomiemonej sumy za rok nie zwrócił, tedyby na drugi rok w dwójnasób ją miał oddać; i tak co rok miała takowa być podwyższaną tak dalece, ze do owego czasu by i wszystkie bogactwa całych Węgier na wykupienie Spiżu niewystarczyły.

2

Galicyę podzielono wtedy na sześć głównych obwodów: na wielicki , pdznieński, bełzki, lwowski, Samborski i halicki, z których później 18 mniejszych utworzono.