tpn 1 2214
4201

133

siadaniu trzymali. Na tej wyprawie powiodło się jej wkrótce, że nietylko szczupłe załogi węg. rozpruszyła, ale i walną bitwę z Węgrami pod Stubnem (w której osobiście wojskiem polskim dowodzić miała) stoczyła, poczym obronne miasta Jarosław, Przemyśl, Gródek, Lwów, Trembowlę i Halicz częścią szturmem a częścią przez dobrowolne poddanie się zajęła, a tak i całą prowincyę nazad pod berło polskie przywróciła. Nad tym krajem został wówczas Witołd, brat stryjeczny Jagiełły (1392), a po zaszłej śmierci tegoż, Swidrygajło podobnież książę litewski (1405), jako wielkorządca ustanowiony; gdy tymczasem Zygmunt, król węg., będąc w własnym

r. 1295.

Przemysławowi, kśżęciu poznańskiemu nazad rządy Polski. Przemysław przyjąwszy tę godność, objął zarazem dla większej powagi tytuł króla polskiego, od czasów Bolesława II. utracony i kazał się za zezwoleniem papiezkim królem koronować. Niedługo wszelako cieszył się tą koroną, albowiem po siedm miesięcznym panowaniu swoim został przez Ottona II., margrabiego brandenburskiego, na zjeździe w Rogoźnie zdradziecko napadnięty i zamordowany

r. 1296.

Po jego śmierci został na zjeździć poznańskim od jednej części narodu Władysław, kśię sieradzki, od wzrostu niskiego Łokietek nazwany, do rządów przywołany, gdy tymczasem druga część tej godności mu pozazdrościła i Wacławowi, królowi czeskiemu ofiarowała. Wacław zjechał więc do Polski (1300) i pojąwszy córko zamordowanego Przemysława za żonę, został zarazem jako król polski koronowany.. Niebawiąc wszelako w Polsce długo, odjechał do Czech, powierzając rządy państwa swoim namiestnikom. Ci zwracając uwagę tylko na Łokietka i stronnictwo jego, zaniedbali wpadającym Litwinom na Mazowsze, a Rusinom w sandomirskim należyty odpór stawić, przez których najazdy Polska naówczas wiele ucierpiała. Wacław nie myśląc odtąd o powrocie do Polski, mieszkał ciągle w Pradze, gdzie też w sześć lat na zadane mu truciznę umarł. — Wielce się przyczynił był ten król do zaprowadzenia fabryk i pomnożenia handlu w Polsce, a to przez wysyłanie licznych rzemieślników z Czech, jako też i zaprowadzenie monety (groszy czeskich), przez co dotąd zwyczajny handel zamiany futer i srebra upadł

r. 1306.

Władysław I. Łokietek, po odbyciu dalekich podróż do Niemiec i Rzymu, objął powtórnie rządy państwa, musiał atoli wiele jeszcze trudności pokonać, zanim go wszystkie województwa za króla uznali. Dopiero po załatwieniu tych przeszkód odprawił ko-ronacyę swoją, lecz nie w Gnieźnie, ale w Krakowie, od którego to czasu już wszelkie koronacye królów polskich w tym mieście się odbywały. Przeniósł on równie też siedzibę królewską do