tpn 1 2248
0501

dr. Józef Siemiradzki: geologia ziem polskich 95

tecznie ustalonym został, dzięki znalezieniu na G. Śląsku w jednym z podsudeckich otworów wiertniczych decydującego przekroju, w którym cały szereg znanych skądinąd jedynie w niekompletnych se-ryach pokładów miocenu podkarpackiego, jest przykryty przez najniższe warstwy północno-niemieckiej t. zw. subsudeckiej czy łużyckiej formacyi lignitowej.

Paleogen kijowski. Utwory paleogenu, których brak zupełny pomiędzy Karpatami a północnym stokiem gór Świętokrzyskich, ze stepów południowej Ukrainy przechodząc na prawy brzeg Dniepru, a stąd przez Polesie i Litwę do Królestwa Polskiego, łączą się dalej z takiemiź osadami morskiemi Prus i Pomorza.

Najlepsze odsłonięcie paleogenu widzieć można na brzegach Dniepru w najbliższej okolicy Kijowa. Najniżej leżą tutaj białe i zielone, glaukonitowe piaski (traktemirowskie), zawierające liczne mięczaki górno-eoceńskie (Rostellaria rimosa Sol., Faula elegans Lk Mądra semiśulcata Lk., M. contradicta Desh Ar ca biangula, Lk., Pedunculus Duboisi May., Cytherea ambigua Desh., Pecten corneus Sw., Ludna gigantea Desh., i w. in.). Fauna ta odpowiada piętru Bar-tonien górnego eocenu; w Zurawce, w pow. czehryńskim w poziomie tym leży pokład lignitu bezpośrednio na granitach.

Ku górze, piaskowce przechodzą w warstwę dość gruboziarnistych piasków glaukonitowych, zawierających gruzełki fosforytów.

Na piaskach eoceńskich leży potężny pokład siwej gliny, w której wykopane są jaskinie Ławry Peczerskiej. Glina ta zawiera bardzo liczne s/czątki ryb, oraz mięczaki, z których najpospolitszymi są: Spondylus Bucki Phiill., Ostrea plicata Sol., Pecten corneus-, z ryb zaś głównie rekiny z rodzajów Myliobates, Acrodus, Hybodur, Noti-danus, Galeocerdo, Lamna, Otodus. Oxyrrhina.

Obok ryb i mięczaków znajdują się w siwej glinie także szczątki roślinne, należące do rodzajów: Seguoia, Pinus, Bromelites. Fi-cus, Cupressinoxylo n.

Dalej ku południowi pod Elizawetgradem ten sam poziom glin kijowskich, wykształcony pod postacią białego marglu, zawiera oprócz pospolitego Spondylus Bucki wielkie mnóstwo doskonale zachowanych mięczaków morskich, odpowiadających wiekiem swoim warstwom eoceńskim z Biarritz, Barton i Kressenbergu, granicznym pomiędzy eocenem i oligocenem

Powyżej siwej gliny kijowskiej leży w Kijowie glaukonitowy ilasty piaskowiec z mnóstwem drobnych blaszek łyszczyku, barw^fy jasno-zielonej z żółtemi plamami ipoziom charkowski geologów’ ro syjskich). Pokłady glaukonitowe tego typu szeroko się rozpostarły na Zadnieprowej Ukrainie. W jednem tylko miejscu warstwy te