WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH195 I

4. Uzbrojenie.

Towarzysząc któremukolwiek z dawniejszych hiszpańskich, holenderskich lub angielskich żeglarzy z przed czasów kapitana Cook^;a w podróży na cichym oceanie dla odszukania nowych lądów, znajdujmy się zawsze w wielkim kłopocie, gdy nam przyjdzie wyspom, które oni widzieli, nadać właściwą nazwę, odpowiednią obecnemu stanowi geografii. Lubo wymiary geograficznej szerokości były tak dokładne, że możliwa pomyłka nie wynosiła zaledwie półstopnia może, to błąd w obliczeniu stopnia długości mógł wzróść aż do dwudziestokrotnej wielkości; zmuszeni więc nieraz jesteśmy szukać wskazanych miejsc w całej chmurze małych wysepek, które nadto nadzwyczaj do siebię są podobne, gdyż to są albo utwory koralowe albo też podwaliny nowszych lub dawniejszych wulkanów. Zadanie nasze byłoby tedy nie do rozwiązania, gdybyśmy geograficznej długości nie zdołali poznać po dwóch znamionach. Gdy uam bowiem żeglarz w swojej podróży ku zachodowi ludy z włosami na głowie w korony układaj ącemi się opisze, to wiemy przynajmniej tyle, że jesteśmy tuż koło 180 tego południka, licząc od Greenwich, albowiem wyspy bkżniacze Hoorne i Alofa stanowią ostateczny kraniec na wschód, do którego się Papuanie rozprzestrzenili, odznaczający się wyłącznie ową własnością włosów. Gdy zaś przeczytamy, że żeglarz na morzu i lądzie powitany został przez rodzimych krajowców wysp gradem strzał, to możemy z pewnością zrobić ten wniosek, że się znajdujemy w pobliżu Nowej Gwinei.

Polynezcy mieszkańcy z południowego oceanu nie używali nigdy przeciw Europejczykom strzał i łuku jako broni, a przyczyna tego, jakkolwiek się to dziwnćm wyda, jest czysto geologiczna. Gdyby kto chciał to za przyczynę podać, że Polynezyjczycy, równie jak i Malaj-czycy, owej broni nie znali, z tego powodu, że nim z południowo wschodnićj Azyi na ciche morze wypłynęli, owa broń nie była jeszcze wynaleziona, tobyśmy na to odparli, że służy za bawidełko dla dzieci na wyspie Nukufetau, jednej z wysp gromady Ellice i jest znaną dalćj na wschód jeszcze, na wyspie Tahity ^l). Malajscy Polinezyjczycy byli więc przy rozpoczęciu swój wędrówki z ową bronią już obeznani

X Waitz Anthrop. T. V, Oddz. II. str. 181.

http://rcin.org.pl

12*