WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH341 I

.325

pentaria był dotąd aż do najnowszych czasów jedynym organem, zabezpieczającym Australii jaki taki, jakkolwiek słaby, związek z ludami wyżej uobyczajanemi. Przylądek York przedłuża się bowiem w postaci łańcucha wysokich skalistych wysp aż do Nowej Gwinei, a że jesteśmy przyzwyczajeni uważać Australią pierwotnie za bezludną zupełnie, a obecnych jej ciemnoskórych mieszkańców za przybyszów, jakkolwmk to zdarzenie tymczasem w przeszłość dotąd nieodgadnioną przenieść wypada, to przejście drogą Torres przedstawia się jako najdogodniejsze dla ludu w żeglarstwie mało wprawionego. Moglibyśmy nawet Australczyków przeprowadzić suchą nogą z Nowej Gwinei w obecne ich siedlisko, gdyż właśnie wzdłuż owego' łańcucha wysp głębokość morza cieśniny Torres nie -wynosi nigdzie więcej nad 10 węzłów (60 stóp) ’), a dno to mogło bardzo łatwo na taką głębokuść opaść, jeżeli na wyspie Sardynii na wysokość 60 metr. nad powierzchnią morza gliniane czerupy wraz ze skorupiakami morskiemi i szlamem kopalnie zlepione dotąd znajdywane bywają. Trzeba więc przyjąć ²), że zaludnienie wyspy miało miejsce od północy ku południowi, że zatem pokolenia, najdalej na południu n ieszkające, są najstarsze, t. j. na najpierwotniejszym stopniu kultury stojące, gdyż północne, wystawione więcej na niezaprzeczony wpływ malajsko polynezkich sąsiadów, łatwiej cokolwiek wyższy postęp osięgnąć zdołały.

Wreszcie, z zapasu słów, zebranego przez kapitana Blackwood podczas jego wyprawy, zbadanie wyspy na celu mającej, okazuje się wyraźnie, że ludy z nad przylądku York mówią językiem powinowatym językowi ludów z wysp z po nad drogi morskiej Endeavour, wysp Murray, Masid i Errub, a zatem wszystko leżących na wschód od wejścia do cieśniny Torres ³). Idąc więc za tym językowym śladem, to nas on tuż do brzegów Nowej Gwinei zaprowadzi. Wprawdzie Pa-puani, mieszkańcy owych wysp, różnią się tak dalece swemi znamionami cielesnemi od Australczyków, że oko wprawne, jak już Jardine zauważył, pomiędzy Australczykami na przylądku York herkuliczne postacie pojedynczych przybyszów z Nowój Gwinei natychmiast wyróżnić zdoła, pomimo to, owe jeszcze dzisiaj odbywające się wędrówki iako też i przytoczone powyżej językowego powinnowactwa ślady, wykazują jasno, że związek z Nową Gwineą przez półwysep Karpenta-

P Jukes, Voyages of H. M. S. Fly. T. I, str. 153. *) Friedrich Muller, Allg. Ethnologie, str. 170. *) latham, Opuscula, str. 234.

http://rcin.org.pl