WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH507 I

491

dotąd żadnego sporu; lecz i pod względem umysłowego życia dadzą się u mieszkańców obu lądów pewne wspólne rysy wykazać. O jedności amerykańskich lekarników z brazylijskiemi szamanami jużeśmy wspomnieli ^r). Owe szczególne maskowe zabawy, których Spix i Mar-tius, a w ostatnich czasach na nowo Bates, u ludów Tekuna nad rzeką Amazonek byli świadkami²), spotkaliśmy już u Koluszów ³)> u ludu Aht ⁴) na wyspie 1 ancouver i spotykamy również u Indyjan Moqui „siedmiu wsi“ ⁵). Najohydniejsze i nąiwystępniejsze zboczenia i wybryki popędów cielesnych, mk np. występowanie mężczyzn w kobiecych strojach, znalazł Martiu s u Guaykurów w krainie La Plata ⁶), pierwsi hiszpańscy zdobywcy w okolicy międzymorza Daryjskie-go ⁷), a Cab eza de Yasa ⁸) u pokoleń Louiziany i Te.xas, przy czem na nowo przypomnieć musimy, że takie same występne zboczenia znaleźliśmy u wszystkich ludów z nad morza Berynga, nawet u Czukczów nad lodowatemu morzem ⁹). Również i pomiędzy myśliwskiem; pokoleniami Zjednoczonych stano w zdarzają się przykłady , że mężczyźni za kobiety się przebierają i to szczególnym sposobem u dawnego ludu Illinois, który, według ich podania, od zachodu do swych późniejszych siedzib miał przybyć ¹⁰). Do właśc wości Indyian należą jeszcze urzędowe tytuły, które sobie pojedyncze ludy przy uroczystych odezwach nawzajem nadają i osobnemi ugodami sobie warują, jak to uczynili np. Delawary,zawarowawszy sobie osobną ugodą z ościennemi ludami, aby im dawano tytuł dziadów albo Irokezi, narzucając zwyciężonym Huro-nom ten warunek, aby odtąd tytuł młodszych braci nosili ⁿ). W Bra-

*) Zob. po wyż. str. 257

²) Martius Ethuographie, T. I, sir. 448. Bates Am Amazonenstrom Leipzig 1866, str. 409.

³) Zob. powyż. str. 482.

⁴) Wkymper. Alaska, str. 58.

⁵) Waitz Antkropol. T Y, str. 208.

⁶) Ethnograpbie, T I, sir. 75.

⁷) Gomara. Hist de las Inaias cap. 68. Petrus Martyr. De orbe no-yo. Dec. III, cap. I.

^s) R a m u s i o. !Xavigationi e Yiaggi. Venetia 1606. T, III, str. 270.

⁹) Zob. powyż. str. 479, przyp. 3.

¹⁰) C h a r 1 e w o i x. 1. c. T. III, str. 303.

¹¹) Waitz Aathropologie. T. III, str. 22.

http://rcin.org.pl