WA308–7 II5947 NAUKA O LUDACH159 I

WA308–7 II5947 NAUKA O LUDACH159 I



143

Tak maÅ‚o jak o ludzie Yedda, wiemy również i o ludzie Min-kopie, mieszkajÄ…cym na wyspach andamaÅ„skich, chociaż Anglicy już od 20 lat prawie swych zbrodniarzy indyjskich na ten wyspozbiór wyseÅ‚ajÄ…. Ponieważ na tych wyspach nie brak czworonożnej zwierzyny, wiÄ™c też myÅ›liwstwo stanowi podstawÄ™ utrzymania tego ludu, którego zrÄ™cznoÅ›ci w lutnictwie i wrogowie jego siÄ™ lÄ™kajÄ… i). Dla rybołówstwa wyrabiajÄ… cudowne sieci 2), lecz jeszcze wiÄ™cćj odznaczajÄ… siÄ™ oni ksztaÅ‚tnoÅ›ciÄ… swych czółen, które z pni drzew tak dÅ‚ugo żłobiÄ…, aż Å›ciany ich nie stanÄ… siÄ™ tak cienkie jak Å›ciany drewnianego pudeÅ‚ka na kapelusz 3). Na tych to czółnach wypÅ‚ywajÄ… daleko na morze, aby przy Å›wietle pochodni oszczepem Å‚owić ryby. Ich jÄ™zyk nie jest jeszcze zbadany; zbyt wiÄ™c przedwczeÅ›nie odmówiono im wszelkie wyobrażenia religijne; obcowanie ich pomiÄ™dzy sobÄ… jest Å‚agodne i przyjacielskie, mianowicie pomiÄ™dzy rodzicami i dziećmi panuje wzajemnie tkliwTe i serdeczne przywiÄ…zanie. Z powodu ich nagoÅ›ci zaliczano ich do ludów nizko stojÄ…cych, a może też i dla tego, Å¼e siÄ™ zawsze wszelkim usiÅ‚owaniom wylÄ…dowania na ich brzegach z broniÄ… w rÄ™ku opierali.

Wszyscy żeglarze opisujÄ… mieszkaÅ„ców wiecznie wilgotnych i jednostajnie chÅ‚odnych wybrzeży cieÅ›niny MagellaÅ„skiej jako straszydÅ‚a okropne ludzkiego rodu. Najbliżej z nimi etnograficznie spokrewnieni sÄ… Araukanie; na każdy sposób musimy ich uważać za fizycznie wÄ…tÅ‚Ä… hordÄ™, która w dzikiej i pustej krainie ognikowej ochrony przed silniejszym wrogiem szukać byÅ‚a zmuszona. Dwa wynalazki, stanowiÄ…ce wyÅ‚Ä…cznÄ… ich wÅ‚asność, nie pozostawiajÄ… żadnej wÄ…tpliwoÅ›ci, że i tym najniżej stojÄ…cym ludom nie brak wrodzonćj umysÅ‚owej bystroÅ›ci. W rozdziale o zrÄ™cznoÅ›ci żeglarskiej nadbrzeżnych ludów okażemy, Å¼e z wszystkich poÅ‚udniowo amerykaÅ„skich ludów jedni mieszkaÅ„cy kraju ognikowego puszczajÄ… siÄ™ w czółnach z wyżłobionego pnie daleko na morze, poczÄ…wszy od Ecuador aż do przylÄ…dku Horn i od tego aż daleko po za La Plata. Na tych czółnach utrzymujÄ… oni ciÄ…gle ogieÅ„, od czego ich kraj i oni sami swÄ… nazwÄ™ od Europejczyków dostali. Przy tamtejszej nie zwykle wielkiej wilgotnoÅ›ci powietrza nadzwyczaj trudno rozpalić ogieÅ„. Åšwider ogniowy nie speÅ‚niÅ‚by przeto z pewnoÅ›ciÄ… swej usÅ‚ugi i z tego to powodu należą mieszkaÅ„cy wysp

’) Mouat Frederic, the Andaman Islanders. London 1863, str. 321.

2)    1. c. str. 326.

3)    1. c. str. 316.

http://rcin.org.pl


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH131 I 115 przymiotniki takie, jak wielebność, wielmożność, świętość ])
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH133 I 117 tak że np. tenda tenda często,—tenda tóndd zaś chwilowy prze
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH651 I 637 li się, jak metalowe naczynia pobielać i posrebrzać3). Od sz
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH035 I 19 będzie wyprzeć zdołało. Trudno zaiste zrozumieć, dla czego po
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH088 I ny mózgowój. Każdy anatom obierał sobie tutaj własną, i nową dro
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH135 I 119 jest to więc rzeczą pouczającą, że w innej językowej dzieazi
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH143 I 127 do Zjednoczonych Stanów Murzynów mówią po angielsku a liczne
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH161 I 145 wijących się (cipo)1). Nakoniec trzeba dodać, że język ich p
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH285 I 269 ostatnie pociągają tedy jako następstwo konieczne nowy byt z
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH507 I 491 dotąd żadnego sporu; lecz i pod względem umysłowego życia da
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH578 I fb2 ło zaiste wybrać nazwy, gdyż Nuba czyli Nabah nazywają się m
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH208 I 192 strzelców celnych kształcić, tak samo jak i w mieszkańcach n
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH209 I 193 powtórzyło sie i w Ameryce. Jeżeli widok obrzarów dorzeczy t
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH122 I 106 rażają mówcy swe zadowolenie sykaniem, tak że on bywa nie wy
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH516 I 500 łudnie, w starym zaś dążność do zajęcia ile możności jak naj
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH639 I 623 skini) liczono 800 «jcf> w rodzin, bo niewiasty, nieżonac
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH027 I 11 koniec, na odległych i samotnych wyspach, jak Tristan d’Acuan
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH037 I 21 nnwet portugalskie matki w południowem Tete nad rzeką Zambezi
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH046 I budowa zdań, czyli raczej wyrazów, jest w nich tak odrębna i jed

więcej podobnych podstron