WA308–7 II5947 NAUKA O LUDACH 133 I
117
tak że np. tenda tenda często,—tenda tóndd zaś chwilowy przestanek oznacza 1). To ubóstwo środków, ograniczających myśl, nie wyklucza -jednak bogactwa słów. Język malajski posiada nie mniśj jak 20 słów na oznaczenie pojęcia: bic, stosownie dc tego, czy się to czyni grubym lub cienkim kijem, lekko lub mocno, z góry lub z dołu, lub też poziomo, pięścią, dłonią, pałką, ostrą krawędzią, płaszczyzną, jednym przedmiotem o drugi, młotem, albo w ten sposób jak się gwóźdź wbija i t. d.
Na północy Azyi i Europy rozpostarła się w pięciu wielkich gromadach, tunguzkiej, mongolskiej, tureckiśj, samojedzk iej i fińskiej, budowa językowa, opierająca się wyłączcie na przyro tkach. Te przyrostki ograniczają dość ściśle gramatyczne znaczenie wyrażenia w zdaniu. Przyrostek sit oznacza osobę, zajętą przedmiotem pierwiastka przed nim stojącego. Na mocy tego tworzy Jakut z ati towar ali-sit kupiec, z cuji stworzenie aiji-sit twórca. Przez dodanie zgłoski ir oznacza się czynność, a z Hal wiatr powstaje tialir wiać. Takie zestawianie pierwiastków nie ma granic, tak, że, przytaczając często już powtarzany przykład, Turek tę myśl: nie może być doprowadzo-nem do kochania się wzajemnie, oddać może tym sposobem jednym wyrazem sev-isz-dir-il-erne. "Wreszcie i wysoko ukształtowane języki dopuszczają takiego nadzwyczajnego nagromadzenia ściślej określających myśl zgłosek, np. w angielskim w następnym porządku: true, truth, tmth-ful, truthfid-ness, uniruthjnlness s). Prostota takiego postępowania i nadzieja oddania zawikłanćj myśli jednym zbiorem głosek może być z początku nęcącą, a jednak te języki nie doszły nigdy do wytworzenia czasownika, tylko się na imionach, spełniających czynność ograniczają (nomina verbi), na takich np. jak w polskim języku: współżyjący (nomen praesentis), zmarł (nomen perfecti), uwięziony, odsełający 3). W tureckim języku znaczy:
deg-mak bić
dog-ur bijÄ…cy
dog-ur-um bijÄ…cy ja, czyli ja bijÄ™
dog-ur-lar bijÄ…cy oni, czyli bijÄ… 4). *
S t e i n t h a 1. Sprachtypen str. 136. Whitney Study of language, London 1867 str. 338.
2) Prawdziwie, prawdziwość, wiarogodny, wiarogodność, niewiarogodność. P. T.
3) S t e nthal. Sprachtypen, str. 193.
*} Whitney. Study of Language. London 1S67, str. 319.
http://rcin.org.pl
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 159 I 143 Tak mało jak o ludzie Yedda, wiemy również i o ludzie Min-ko
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 178 I 162 ścić, że ruch, nadany naszym narzędziom myśli, mógł przez na
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 248 I 232 czajów, jak np. u powyżej przytoczonych Koluszow. Winwood Re
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 299 I 283 czytać, że Jahwe miał Izraelitów podburzać do sprzeniewierze
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 053 I 37 zienia najznamienitsi geologowie obecnych czasów osobiście zw
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 169 I 153 pończycy zbierali dwa razy do roku ten owoc i używali go alb
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 176 I 160 społeczeństwa na niższych stopniach swego rozwoju ten występ
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 644 I 630 Cmentarzyska pogańskie słowiańskie kryją szczęty spalone. Na
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 122 I 106 rażają mówcy swe zadowolenie sykaniem, tak że on bywa nie wy
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 046 I budowa zdań, czyli raczej wyrazów, jest w nich tak odrębna i jed
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 123 I 107 nie potrzebuje dla zrozumienia żadnych objaśnień, tak że moż
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 389 I 373 nowozelandzkich władzcow obejmują 18 — 20 pokoleń w tył, tak
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 540 I 524 że jak dziki, nie ma nawet większej wartości, jak np. dla po
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 426 I 410 z po naci brzegów zachodnich wyspy Sumatra, pochodzenie chiń
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 491 I 475 wyraża się i znakomity Georg. Stell er, że mieszkańcy wysp S
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 007 I III Peschel, autor onegoż, zmarły ze stratą dla nauki przed kilk
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 008 I IV Wreszcie potrzeba i to autorowi policzyć za zasługę, że jest
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 029 I 13 z tych ludów nie pochodzi od jednej tylko pary praojców, lecz
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 032 I 16 wiadomÄ… przyczynÄ™, toby wszyscy geologowie, botanicy i zoolog
więcej podobnych podstron