616
ści: zachodnią i wschodnią. W obu mieszkało kilka szczepów słowiańskich: Weletów albo Luticzów, Bodryczów, Rajanów, Wągrów, Dre-włanów, Wollincew, i w. i. Ludność słowiańska na południowych wybrzeżach Bałtyku osiadła od ujścia Łaby aż do ujść Wisły, Nogatu i Paszargi, a na południe aż do wybrzeży Osy, Noteci, Warty, Sprei iHaweli miała cechy wspólne z Polakami, mówiącemi językiem polskim, podobnym do dzisiejszego narzecza kaszubskiego.
Nie wyliczamy tu innych szczepów, których było mnóstwo na całćj przestrzeni ziem słowiańskich. Dokładne ich wyliczenie i wykazanie przesiedleń znajdzie czytelnik u Szaferzyka.
Powiedzieliśmy już, że jakkolwiek każdy szczep stanowił odrębną całość, wszakże łączność ich ze sobą była niezmienną, a nie było nader rażących zmian ani w pojęciach zasadniczych jak religijnych, tak i obyczajowych, ani też co do języka, z wyjątkiem tylko niezbędnych właściwości wywoływanych klimatem i miejscowością.
Tak było aż do IX wieku, kiedy najście Madziarów i zagarnienie przez nich ziem naprzód koło gór karpackich, a następnie rozległej płaszczyzny nad środkowym Dunajem, rozdzieliło Słowiańszczyznę na dwie połowy, zachodnią i południową. W pośrodku ich stanęło obce plemię najezdnicze i zatamowało drogę do bliższój łączności ze sobą. Z drugićj strony zajęli Serbowie i Chorwaci Dahnacyją i Illiryją w 7 stuleciu. Od tego to czasu odosobnione szczepy coraz mniej mając styczności z pobratymcami ulegać zaczęły ościennym wpływom, zachodni — z zachodu Europy; południowi — ze wschodu. Wtedy to stopniowo wyradzać się zaczęły wyraźniejsze odrębności szczepowe, językowe, a nawet w wielu razach, pod wpływem tćj lub owej naleciałości z obczyzny i mieszania się z ludami najezdniezemi, odrębności zwyczajowe i obyczajowe.
Taki stan rzeczy, dziejowe koleje i zmiany spowodowały zniknie-nie odrębnych małych szczepów, które zlały się w większe całości i utworzyły dwa główne, a chociaż jednoplemienne, wszakże wielce od siebie różniące się szczepy słowiańskie: Zachodnich i Wschodnich
albo południowych Słowian. Pierwsi dzielą się na: 1) P o 1 a k ó w, z poddziałami na Wielkopolan, Małopolan, Mazurów, Pomorzan. Kurpiów, Kujawian, Kaszubów, Szlązaków i Goralów: 2) Czechów, z podziałami na właściwych Czechów, Morawian i Słowaków, i 3) Łużyczan, z podziałami na górnych i dolnych. Wschodni zaś Słowianie dzielą się na: 1) Rusinów., z poddziałami na Białorusów, Małorusów i Wielkorusów;