95
Pogadanki przyrodnicze.
stworzenia same mogą wybudować taki gmach, który ma wysoki kopiec na ziemi i kilka pięter w głębi ziemi. A zawdzięczają to jedynie temu, że umieją pomagać sobie wzajemnie.
Jak się bronią mrówki. Położyć chustkę do nosa do mrowiska. Gdy ją wyjmiemy po pewnym czasie, chustka będzie miała mocny, gryzący zapach kwasu mrówczanego. (Powąchać). Mrówki bronią się w ten sposób, że szczękami ranią ciało i wpuszczają w tę rankę kroplę gzyzącego kwasu. To samo uczyniły z naszą chustką, biorąc ją narazie za wroga.
Czy którego z was nie ukąsiła kiedy mrówka? Czy bolało ? Ukąszenie mrówki nie jest bolesne, ale wywołuje silne swędzenie ciała.
By lepiej przyjrzeć się mrówkom, można zabrać z lasu kilka garści (w woreczku) mrowiskowego materjału, razem z mrówkami i wrzucić do szerokiego słoja. Mrówki bardzo prędko zabiorą się do pracy budowlanej, a przez szklane ścianki słoja można temu swobodnie się przyglądać. Jako pokarm musimy im dostarczyć miód, zwilżony cukier, nieżywe muchy, drobne kawałki mięsa. Mrówki lubią bardzo słodycze. Ciekawie wygląda mrówka czyszcząca się; gdzie dotknąć może pyszczkiem, liże się. Grzbiet czyści jedna drugiej.
Zapoznawszy się poczęści z życiem mrówek, należy odnieść je do dawnego gniazda.
Opowiedzieć kilka przykładów o zmyślności mrówek.
Kura.
Materjał pomocniczy: żywa kura, na ziemi trochę ziarn, ugotowanych kartofli, nieco piasku i miseczka z wodą. Na wsi dzieci mogą przyjrzeć się kurom na podwórzu.
1. Pierwsze zapoznanie się dzieci z kurą ograniczy się na obserwacji: będą śledzić jej ruchy, rodzaj i sposób jedzenia, sposób picia wody, rozgrzebywanie piasku. Wychowawczyni weźmie kurę na ręce i pozwoli dzieciom dotykać jej upierzenia (długie i sztywne pióra na ogonie i skrzydłach i małe na całem ciele), dzioba, pazurków, twardej skóry na nogach,