172

EU U? ^)^łf\ J\ D D S? ^    & Limit wydruku: O

- iLibrary Keader

Strona 172/228

*    <u wił xm ’ ’^,rf '"“" "'"’

DziaUknok Milicji Obywatelskiej na tle przemun społecznych w powojennej Polsce

10.1. Dekret PKWN o ustanowieniu Milicji Obywatelskiej

Urzeczywistnieniem koncepcji działania służb porządkowych zawartej w Manifeście PKWN z 22 lipca 1944 roku był dekret PKWN wydany już. 27 lipca 1944 roku

0    ustanowieniu Milicji Obywatelskiej (MO). Na jego podstawie rady narodowe w terenie tworzyły jednostki Milicji Obywatelskiej oraz sprawował)' nad nimi enigmatycznie określoną kontrolę społeczną. Poza tym urzędy Milicji podlegały radom narodowym w zakresie gospodarczym i budżetowym. Zwierzchnictwo merytoryczne

1    służbowe powierzono natomiast kierownikowi resortu bezpieczeństwa publicznego, który wydawał akty prawne w dziedzinie ochrony porządku publicznego i określał kierunki działania Milicji Obywatelskiej.

Wytworzony dualizm w kierowaniu jednostkami Milicji wzbudził niepokój decydentów władzy ludowej. Obawiano się, że kontrola ze strony rad narodowych może doprowadzić do uzyskania wpływu na tak ważny instrument walki o władzę w kraju przez osoby niezwiązane z obozem rządzącym. Dlatego też akt z 27 lipca 1944 roku nigdy nie został wprowadzony w życie, pomimo że został zatwierdzony przez Krajową Radę Narodową. Nie wryjaśniono również okoliczności i kulis „pomyłki" nowej władzy^{1 2}. Dyrektywa polityczna Manifestu Lipcowego o powołaniu do tycia Milicji Obywatelskiej zatem nie została zrealizowana. Wydano jednak akty wykonawcze, które nakładały określone zadania na organy bezpieczeństwa publicznego i Milicji Obywatelskiej. Przykładowo, dekret PKWN z 15 sierpnia 1944 roku o częściowej mobilizacji i rejestracji ludności do służby wojskowej narzucał „organom milicji i urzędom bezpieczeństwa publicznego obowiązek dopilnowania terminowego stawiania się rekrutów do jednostek wojskowych”.

Po formalnym rozwiązaniu Policji Państwowej 15 sierpnia 1944 roku można było przystąpić do tworzenia zapowiedzianej w Manifeście PKWN Milicji Obywatelskiej.

' W dniu 7 października 1944 roku PKWN wydał kolejny dekret, który ostatecznie określił jej status praw ny. W art. 1 znalazło się stwierdzenie: „Milicja Obywatelska jest prawno-public/ną formacją służby bezpieczeństwa publicznego", które jasno sytuowało nowo tworzoną instytucję w ramach resortu bezpieczeństwa publicznego. Kierownikowi tego resortu bezpośrednio podlegał komendant głów ny MO, który stał na czek* całej formacji milicyjnej.

Szefa Milicji mianował i odwoływał PKWN na wniosek kierownika resortu bezpieczeństwa publicznego. Pozostałą kadrę kierowniczą szczebla centralnego

F* Ite!ix iLibrary Reader

Historia Policji w Polsc...

1

Początkowo w Dzienniku Ułtaw nr 2 opublikowano dekret 127 lipo. numer ten jednak został

2

wycofany. Po kilku dniach ponownie wydrukowano nr 2 Dziennika Ustaw, ale już bez tego .tuewczęiliwrjo" dekretu.