- iLibrary Keader
losy polsbdi policjantów po I września 1939 roku
Na podstawie tych aktów prawnych i innych unormowań o charakterze wykonawczym w okresie od stycznia 19-16 do października 19-18 roku działała Komisja Rehabili-tacyjno-Wcryfikacyjna przy Prezydium Rady Ministrów. W tym czasie napatrzyła ona sprawy przeszło 9 tysięcy byłych policjantów. Pomimo skrajnie negatyw nego nastawienia do policjantów granatowych jedynie 556 osobom odmówiono rehabilitacji, co stanowiło 6 procent wszystkich spraw. Takie stanowisko ówczesnych władz można tłumaczyć w dwojaki sposób. Z jednej strony, okres 1944-1948 stanowił etap przejściowy w dziejach PRL - istniały jeszcze elementy demokracji politycznej oraz wolnego rynku w życiu gospodarczym. Duży wpływ na funkcjonowanie instytucji państwowych w dalszym ciągu wywierały ugrupowania polityczne o proweniencji niekomunistycznej. Z drugiej strony, tworzony wówczas organ porządkowy władzy ludowej - Milicja Obywatelska - cierpiał na chroniczny brak fachowców służby policyjnej. Dlatego też w tym czasie zatrudniano, szczególnie w ośrodkach szkoleniowych milicji, przedstawicieli przedwojennej policji. W1945 roku komendantem Centrum Wyszkolenia Milicji Obywatelskiej został wyższy oficer Policji Państwowej i Policji Polskiej pik Jan Płotnicki. Okres swoistej .odwilży” w stosunku władzy ludowej do byłych policjantów trwał krótko i zakorkzył się po roku.
Elementem nowej polityki była ustawa z 1 lipca 1949 roku, która nowelizowała przepisy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy państwowych i zawodowych wojskowych. Na mocy tego aktu prawnego odbierano prawa emerytalne m.in. byłym funkcjonariuszom Policji Państwowej. Później zaostrzono wobec nich represje. Dnia 14 lipca 1950 roku decyzją dyrektora Departamentu V Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego Julii Brystyger wprowadzono „instrukcję dotyczącą rozpracowania i przesłuchiwania byłych pracowników sanacyjnego aparatu policyjnego". „Dewizę” sowieckich organów bezpieczeństwa z czasów II wojny światowej: „by! policjantem, to musi zginąć” władze komunistyczne w Polsce po wojnie złagodziły. .był policjantem, jest obywatelem drugiej kategorii”, spychając funkcjonariuszy przedwojennej policji całkowicie na margines życia społecznego kraju.
Słowa kluczowe
• mobilizacja ■ komisarz cywilny • oddziały rezerwy policyjnej • NKWD
• rehabilitacja
Pytania
□ Na mocy jakiego aktu prawnego służby policyjne na wypadek wojny miały być wcielone do sił zbrojnych?
□ Gdzie wyznaczono punkty koncentracji ewakuowanych oddziałów Policji z okręgów zachodnich i południowych?