każdym punkcie rozpatrywanego obszaru. Istotnie dla ;j»consl na podutawie wzoru vB=0 otrzymujemy divll~0, a po podstawieniu zależności (4.11), mamy
div grad F()=0,
:yli równanie (4.13).
3.2. Potencjał wektorowy
Obliczanie pól magnetycznych prowadzi do rozwiązania równań różniczkowych tąstkowych
rotH=J, divB=0.
(4.14)
(4.15)
! wielu przypadkach obliczenia upraszczają się po wprowadzeniu funkcji wektorowej nazywanej potencjałem wektorowym.
Potencja) wektorowy określamy za pomocą wzoru
B=rotA.
(4-16)
otencjał wektorowy jest funkcją opisującą pole magnetyczne, bowiem jej znajomość
możliwia wyznaczenie indukcji magnetycznej. Należy zwrócić uwagę, że spełnione jest
ównanie (4.15), ze względu na tożsamość wektorową divrotA=0.
Podane określenie potencjału wektorowego nie jest jednoznaczne, bowiem istnieją iżne wektory, dające tę samą indukcję magnetyczną. Na przykład dla każdego z wek->rów A oraz A+grad ę, gdzie ę jest dowolną różniczkowalną funkcją skalarną, otrzymuje się B=rot A, ze względu na zależność wektorową rot grad <p—0. W celu uzyskania jdnoznacznej definicji potencjału wektorowego (z dokładnością do stałej) przyjmiemy rarunek dodatkowy o postaci
div A«0.
(4.17)
Rozpatrzmy pole magnetyczne w środowisku jednorodnym (^=const). Na pod-tawie równania rot H-J otrzymujemy
;dzie: VaA jest laplasjanem wektora A i uwzględnimy warunek (4.17); otrzymujemy w wy-iku równanie
Potencjał wektorowy spełnia wektorowe równanie Polssona, która w układzie wapół-
rpilnych prostokątnych równoważne jest trzem równaniom skalarnym Potisona dla
poszczególnych składowych, czyli
(4.19)
V2Ax=-iUx, V2j4z= —fiJz ■
Rozwiązanie podstawowe równania Poissona (4.18) wyraża się wzorem
A(x
J(x\ y',z')
dx'dy'dz\
(4.20)
który można otrzymać przez analogię do zależności (2.32). Wielkość /■=* - v'(A-xr)3+(j'-y)2 + (z-z')2 w tym wyrażeniu oznacza odległość punktu źródłowego (a'. y\ z') od punktu obserwacji (x, y, z), a obszarem v całkowania jest cały obszar objęty przepływem prądu (rys. 4.6).
Rys. 4.6. Wyjaśnienie oznaczeń występujących we wzorze (4.20)
Na zewnątrz obszaru v, gdzie J — 0, potencjał wektorowy (4.20) spełnia równanie 1 ap)ace'a a
V2A=0. (4.21)*
W wielu przypadkach przepływ prądu występuje w cienkich przewodach. W tych warunkach mamy (por. rys. 4.7)
Jdr—idl, (4.22)
dl
Rys. 4.7. Elementarny odcinek przewodu