Strona 68/575
Spis treści -Teoria komunikowania... o
l> M<Quail. fiww iomtmikomonta masourgo. SVjnrjw« 2007 ISBN 97X-XJ-OI-ISIJ3-M, C by W'N PWN 2007
masowych (42)
a 2.1. Od początku do mediów masowych (43)
a 2.2. Media drukowane -książka i bib Ho teka (44)
i® □ 2.3. Media drukowane -gazeta (47)
a 2.4. Inne media drukowane (50)
0 2.5. Film jako medium masowe (50)
a 2.6. Radio i telewizja (53)
a 2.7. Muzyka
fonograficzna (55)
i® □ 2.8. Rewolucja
komunikacyjna - media nowe wobec starych (57)
0 03 2.9. Zróżnicowanie mediów (59)
a 2.9.1. Wolność a kontrola (60)
3 2.9.2. Wymiary użycia i odbioru (62)
a Podsumowanie (64)
a Literatura uzupełniająca (64)
0 CZĘŚĆ n TEORIE (66)
® Qj Rozdział 3 Pojęcia i modele komunikowania masowego (66)
© □ Rozdział 4 Teoria mediów a teoria społeczna (92)
© □ Rozdział 5 Komunikowanie masowe a kultura (124)
© O Rozdział 6 Nowe media -nowa teoria? (148)
© □ Rozdział 7 Normatywna społeczna teoria mediów (174)
0 CZĘŚĆ m STRUKTURY (200)
© O Rozdział 8 Struktura i
produkt mediów - zasady i odpowiedzialność (200)
© O Rozdział 9 Ekonomia i_
Itelix iLibrary Reader
53 Rozdział 3. Pojęcia i modele komunikowania masowego 3.1.1. Władza mediów masowych
Wiara we władzę mediów masowych opierała się początkowo na stwierdzeniu ich szerokiego zasięgu i oczywistego na pierwszy rzut oka wpływu, zwłaszcza w odniesieniu do nowej prasy wielkonakładowej. Według Melvina DeFleura i Sandr)' Ball-Ro-kcach (1989) nakłady gazet w USA osiągnęły maksimum w roku 1910, w Europie i w innych częściach świata stało się to znacznie później. Prasa popularna finansowała się głównie dzięki reklamom, dla jej treści charakterystyczne były sensacyjne wiadomości, a kontrolę nad nią dzierżyli na ogól potężni „magnaci prasowi". W latach pierwszej wojny światowej w niemal całej Europie i Stanach Zjednoczonych mieliśmy do czynienia z mobilizacją prasy i filmu na potrzeby realizacji patriotycznych celów wojennych każdego z walczących państw. Pozostawiła ona niewiele wątpliwości co do potęgi oddziaływania mediów skutecznie zarządzanych i skierowanych do „mas”.
Wrażenie to umocniło się po tym, co działo się w Rosji Sowieckiej, później zaś w hitlerowskich Niemczech, gdzie media wprzęgnięto w służbę propagandy na rzecz rządzących elit partyjnych. Sprawne wykorzystanie przez aliantów informacji i rozrywki podczas drugiej wojny światowej położyło kres wątpliwościom co do ich wartości propagandowej. Jeszcze zanim stulecie dobiegło półmetka, zdążył się utrwalić i ugruntować pogląd, że perswazja masowa jest skutecznym środkiem kształtowania opinii i wpływania na zachowania. Mogła ona także wpływać na stosunki i alianse międzynarodowe. Bliższe nam w czasie wydarzenia, w tym upadek komunizmu, wojna na Bałkanach oraz dwie wojny w Zatoce Perskiej, potwierdziły, że media są koniecznym i zmiennym elementem każdej międzynarodowej walki o władzę, w której jakąś rolę ogrywa opinia publiczna. Siła mediów zależy na ogól od istnienia krajowego przemysłu medialnego, dysponującego możliwością docierania do przeważającej części populacji, pewnego poziomu przyzwolenia ze strony działających mediów (niezależnie od kierunku takiego przyzwolenia) oraz pewnego stopnia wiarygodności i zaufania audytorium do mediów.
3.1.2. Komunikowanie a integracja społeczna
Teoretycy społeczeństwa pod koniec wieku XIX i na początku XX doskonale uświadamiali sobie zachodzące wówczas „wielkie przemiany", w toku których powolne, tradycyjne życie wspólnotowe ustąpiło szybkiemu, świeckiemu życiu miejskiemu i ogromnemu wzrostowi skali aktywności społecznej. Wicie wątków socjologii europejskiej i północnoamerykańskiej (np. prace Tónniesa, Spencera. Webera. Durkheima i Parka) stanowią wyraz tej zbiorowej świadomości przejścia od małej do wielkiej skali i od społeczeństwa wiejskiego do miejskiego. Ówczesna teoria społeczna podkreślała potrzebę nowych form integracji w obliczu problemów spowodowanych przez industrializację i urbanizację. Przestępczość, prostytucja, bieda i ucisk zbiegły si< wzrostem anonimowości, izolacji i niepewności współczesnego życia.
Podstawowe przemiany miały charakter społeczny i ekonomiczny. Można I jednak wskazywać na potencjalny wkład prasy, filmu i innych form kultury popular-