Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 07 20090239

Teoria komunikowania masowego - Denis McQuail - iLibrary Reader

m u?

s³ &

Limit wydruku: 10

Strona 140/575

a © o

Spis treści -Teoria komunikowania... O

£3 Literatura uzupełniająca (123)

0 CZĘŚĆ m STRUKTURY (200)

produkt mediów - zasady i odpowiedzialność (200)

zarządzanie mediami (226)

komunikowanie masowe (252)

0 CZĘŚĆ IV ORGANIZACJE (278)

0 CZĘŚĆ V TREŚĆ (336)

0 CZĘŚĆ VI WIDOWNIA (390)

0 CZĘŚĆ VH ODDZIAŁYWANIE (446)

Itelix iLibrary Reader

l> M<Quail. Ww mucurgo. Wanejw* 2007

ISBN ‘*?X-K5-01 -15153-M, O by WN PWN 2007

140 Rozdział 5. Komunikowanie masowe a kultura

ni zwrócił uwagę na implikacje przejścia od komunikacji czysto ustnej do komunikacji opartej na języku pisanym (ok. 5000 roku p.n.e.). Aż do czasów stosunkowo niedawnych doświadczenie kulturowe w znacznej części pozostawało przede wszystkim ustne. McLuhan koncentrował się również na tym, jak doświadczamy świata, nic zaś na tym, czego doświadczamy (a zatem nie na przekazie). Każde nowe medium przekracza granice doświadczenia, do których dotarły wcześniejsze media, i przyczynia się do dalszych zmian. McLuhan słusznie dostrzegł współpracę różnych mediów, być może nieco bardziej wątpliwe były jego przewidywania dotyczące ..globalnej wioski", gdzie wszyscy mieliby swobodny dostęp do wspólnych zasobów informacji i doświadczenia.

Ogólna teza była następująca: im więcej naszych zmysłów angażuje się w proces odbierania znaczenia (w miarę tego jak media stają się coraz „chłodniejsze", w przeciwieństwie do jednozmysłowych, „gorących” mediów), tym większego zaangażowania wymaga uczestnictwo w tym doświadczeniu, /godnie / tym poglądem doświadczanie świata poprzez lekturę tekstu drukowanego jest izolujące i nie angażuje nas (tym samym zachęcając nas do przyjęcia postawy racjonalnej i indywidualistycznej). Oglądanie telewizji jest angażujące, ale daje niezbyt wiele informacji, wywołuje przy tym postawy mniej racjonalne i wyrachowane. Nie przedstawiono nigdy żadnego dowodu (ani przeciwdowodu) tej tezy. a koncepcja została opisana przez samego McLuhana zaledwie jako obserwacje czy „dywagacje”. Zgodnie z jego życzeniem dały one asumpt do wielu spekulacji w epoce, gdy wydawało się, że pod wieloma względami media audiowizualne zajmują miejsce mediów drukowanych.

Większość innych teorii technologii komunikacyjnych, które zajmują się tym zagadnieniem, skupiała się na formie lub treści danego przekazu medialnego, czyli na udostępnianych przez nie znaczeniach. Niemniej nie można ustalić skutków wpływu technologii na kulturę, ponieważ same technologie są również artefaktami kulturowymi i nic ma żadnego sposobu, by przerwać to błędne kolo. Teoria, którą dysponujemy, to niewiele więcej niż opis obserwowalnych prawidłowości w zakresie znaczeń kulturowych oferowanych za pośrednictwem mediów masowych, na które może wpływać wiele własności danego medium, także innych niż technologiczne. Diagram 5.1 przedstawia ogólny schemat procesu wywierania wpływu na kulturę medialną przez zmiany technologiczne. Być może najważniejsze w tym diagramie jest to. żc technologie raczej nie wpły wają bezpośrednio na praktyki kulturowe. Ich oddziaływanie zapośredniczone jest przez odpowiednie instytucje, w tym wypadku przez media masowe.

Próbując zdać sprawę z wpływu technologii na kulturę (medialną), możemy rozszerzyć pojęcie tendencji, wprowadzone przez Innisa, by dostrzec kilka tendencji wynikających z własności konkretnej technologii medialnej (i jej rozwoju instytucjonalnego). Można wymienić (bynajmniej nic wyczerpując tematu) pięć typów tendencji mediów. Po pierwsze zatem, istnieje, jak twierdzi McLuhan, tendencja w zakresie do-śwuułczenta zmysłowego; możemy doświadczać świata w sposób bardziej obrazowy i wy-

J Teoria komunikowan...

4)

14:02