tomI (319)

Badanie pacjenta dla potrzeb fizjoterapii 321

oskrzeli. Dla oceny sprawności mechaniki oddychania określa się też maksymalną wentylację dowolną (MW).

Elektrokardiografia (EKG), jako badanie spoczynkowe jest jednym z badań pomocniczych stosowanych w codziennej praktyce kardiologicznej. Ma ono tutaj pewną wartość diagnostyczną w rozpoznawaniu i różnicowaniu zaburzeń rytmu i przewodnictwa oraz rozpoznawaniu przerostów i przeciążeń poszczególnych jam serca. Zmiany te, w zależności od ich stopnia, stanowią często przeciwwskazanie do ćwiczeń lub nakazują szczególną ostrożność podczas ich stosowania. Większą wartość dla kinezyterapii ma jednak wysiłkowe badanie EKG (p. dalej).

Ocena stanu krążenia obwodowego dokonywana jest obecnie za pomocą nieinwazyjnych metod - np. ultrasonograficznych czy impedancyjnych. Badania te pozwalają na ujawnienie lokalnych zaburzeń krążenia krwi (głównie w obrębie kończyn) i pomiar wielkości tych zaburzeń. Pewną pomocą są tu również kontrastowe badania radiologiczne, ukazujące m.in. ewentualny poziom zamknięcia naczynia oraz stan krążenia obocznego.

Osobną kwestią jest ocena krążenia łimfy. Pomijając inne badania warto nadmienić, że często niezbędne jest ocenienie wielkości obrzęku limfatycznego. W tym celu wykonuje się zwykle dwojakiego rodzaju badania - pomiary wielkości tego obrzęku i jego , jakości”. Pierwsze z nich polegają na pośrednim pomiarze objętości kończyny, tzn. pomiarze objętości cieczy wypartej z pełnego cylindra pomiarowego po zanurzeniu w niej całej kończyny. Pomiarów tych dokonuje się porównawczo i liczy się różnicę objętości pomiędzy kończyną zdrową i chorą, będącą w istocie miarą wielkości obrzęku. Jakość (konsystencję) tego obrzęku oznacza się natomiast poprzez pomiar czasu utrzymywania się zagłębienia („dołka”) w skórze, po zastosowaniu standardowego ucisku. I ten pomiar wykonuje się porównawczo.

Elektromiografia (EMG) jest badaniem dodatkowym informującym przede wszystkim o stanie mięśni i nerwów obwodowych. Pozwala ona na zróżnicowanie niedowładów czynnościowych i organicznych, rozgraniczenie niedowładów pochodzenia mięśniowego i nerwowego (obwodowego i centralnego) oraz na określenie poziomu i stopnia uszkodzenia, co w sumie ułatwia dobór odpowiednich środków leczniczych. Wynik oceny różnych parametrów zapisu EMG stanowi też miernik skuteczności usprawniania. Ponadto badanie EMG może służyć jako pośredni (orientacyjny) miernik siły mięśniowej. Ponieważ istnieje zależność pomiędzy liczbą czynnych jednostek ruchowych a siłą mięśniową, istnieje też pewien związek pomiędzy rodzajem wysiłkowego zapisu EMG a wynikiem testu Lovetta, Badanie to informuje również o współdziałaniu różnych mięśni w jednostce czasu oraz służy wyszukiwaniu synergizmów mięśniowych, co ułatwia dobór tzw. ćwiczeń synergislycznych. Może być ono także wykorzystane do oceny stop-