Badanie pacjenta dla potrzeb fizjoterapii 327
• obserwację występowania przetrwałych fonicznych odruchów szyjnych,
mogącego świadczyć o niedojrzałości reakcji posturalnych oraz o dysfunkcjach przedsionkowych (gdyż receptory błędnikowe rejestrują położenie ciała tylko we współpracy z receptorami szyi). Badanie przeprowadza się w klęku podpartym oraz w pozycji stojącej z zamkniętymi oczami i wyciągniętymi kończynami górnymi w przód (p. test Schildrera). Dodatkowo zwraca się uwagę m.in. na występowanie ruchów mimowolnych (choreoatetotycznych) rąk i/lub palców, zmiany postawy ciała (opadanie rąk, odchylanie się tułowia do tyłu), przeprosty w stawach łokciowych czy wspornikowe stabilizowanie się ręką o ręką;
• obserwację aktywności okoruchowej (podążanie za poruszającymi się w różnych kierunkach pokazywanymi przedmiotami, „jakość” ruchów gałek ocznych, stabilizacja głowy - czyli utrzymanie jej nieruchomo), mogącej świadczyć o zaburzeniach funkcjonowania mięśni gałek ocznych, spowodowanych zaburzeniami ze strony układu przedsionkowego;
• ocenę funkcji w sferze motoryki małej np. podczas dotykania poszczególnymi palcami kciuka (opozycji), zwracając uwagę m.in. na sekwencję, szybkość, płynność ruchu, różnicę pomiędzy prawą i lewą ręką oraz umiejętność wykonania tej czynności bez kontroli wzroku;
• ocenę reakcji równoważnych w różnych pozycjach (m.in. na ruchomym podłożu). Wykorzystuje się tu również standardowe próby badania reakcji równoważnych (np. test Romberga). W badaniu tym, oprócz oceny możliwości i czasu utrzymywania równowagi, zwraca się też uwagę na różnice pomiędzy lewą i prawą stroną oraz poziom lęku podczas utraty równowagi, świadczący o poczuciu tzw. bezpieczeństwa grawitacyjnego;
• określa się też dominację oka (np. polecenie popatrzenia przez dziurkę od klucza) i ręki oraz ocenia tzw. funkcje oralno-facjalne;
• szczegółowe badanie integracji bazuje na całej baterii specjalnych testów, które przybliżono w rozdziale dotyczącym dokumentacji.
Na podstawie całokształtu takich badań można określić rodzaj i głębokość występujących zaburzeń integracji sensomotorycznej. Trzeba jednak pamiętać, że podstawę stanowi tutaj znajomość nie tylko kolejnych stadiów rozwojowych dziecka, ale i opisanych wcześniej poziomów integracji sensomotoryeznej oraz związanych z nimi ewentualnych zaburzeń tej integracji.
Badania społeczne zmierzają do wyrobienia sobie pełnego rozeznania odnośnie sytuacji życiowej w jakiej znalazła się osoba niepełnosprawna. Badania te stanowią wprawdzie podstawę rehabilitacji społecznej (a częściowo i zawodowej), lecz nie sposób pominąć je w rehabilitacji leczniczej. Według Weissa, ocenę sytuacji społecznej chorego „stawia się na pierwszym miejscu”, ponieważ w wielu przypadkach całokształt leczenia musi być dostosowany do specyficznych warun-