Image007601

KAIR

Mehmed-Ali postanowiwszy rzeczywiście wspierać go mocno w wykonaniu nowych zamiarów, stosownie do jego rady, wysłał go do Esne nad granicę Nubji i przeznaczył także to miejsce za garnizon kilku starym bataljonom złożonym z niedobitków mam-luckich jak i arabskich i do tych bataljonów wciąż nowych rekrutów dosyłał. Soliman (tak się bowiem Seve przezwał) mieszkał w Esne u mudira (rządcy), któremu tajemnie poleconem było, dawać mu w przypadku wszelkie zbrojne wsparcie. Pozostawał on w zażyłości z Mamlukami i Arabami.

Stopniowo zaczął im pokazywać jako igraszkę, mustrę z karabinem po europejsku. Kilku, kilkunastu, a potem kilkudziesięciu nauczyło się, jak na zabawę, tych nowych i ciekawych rzeczy. Soliman przyzwyczajał ich do tego codziennie, a wyuczywszy dostatecznie, nakłonił, aby i oni uczyli przybywających rekrutów, z których formował plutony i roty, i oddawał na naukę nowo-uformowanym instruktorom. Nie spostrzegając się, że uskuteczniają dawne zamiary Mehmeda-Ali, Araby były powolne życzeniom So-limana, gdyż zawsze, człowiek chcący szczerze i chcieć umiejący znajdzie sposób, którym zmusi innych do wykonania swojej woli.

Ale pozostawała jeszcze do załatwienia jedna rzecz, w której Araby są bardzo skrupulatni. W wieczornych rozprawach z fajką w ręku, pytali się oni Francuza: — «A jakiej ty religji?» — «Zadnej» odpowiedział im buchając kłębami dymu. — «Jakto, żadnej? w kogóż wierzysz przecie?» — «Wierzę w jednego

65

Egipt 5