31304 strona0015 (3)

58 Marin Zebrowska 1 Zofia Babsku

zagadnienia stanęły w centrum uwugi. Matowe badania rekrutów w t««> .sic wojny ujawniły mnóstwo defektów fizycznych i psychicznych u u.l dych ludzi. Ferment z tym związany doprowadził do szukania dróg yurtlf czych. Powstały warunki do najbardziej żywiołowego w dzlejuch aiu* rykańskicj psychologii dziecka rozwoju placówek naukowych i praklyi-f nych. Masowo zatzęły się pojawiać kliniki (poradnie) dla dzieci, rorwl|ił się zaczęła higiena szkolna i pediatria zapobiegawcza. Rozwój dziecku *l»ł się przedmiotem zainteresowania wielu dyscyplin. Mnożyły się I"'*., rzystwa naukowe zajmujące się dzieckiem.

W 1920 roku utworzono Komitet Rozwoju Dziecka w Narodowej Akademii Nwtli (Committcc on Child Developmcnt, National Academy of Sciences — National JU*»ai»ll Coundl). W wyniku starań Komitetu doszło w 1933 r. do utworzenia Towar/v»lm| Badań nad Rozwojem Dziecka (Society for Research in Child Devrlopm«*nl), Mrtiś zaczęło wydawać pisma: „Child Development’* oraz „Child Dovclopment Abatract* aail Blbliography", Jak również systematycznie ukazujące się monografie w t»U| „Monogrnphs ot Socicty for Research in Child Development".

Oprócz tego zaczęto w latach dwudziestych organizować jeden po drugim lnitylUlf badań nad dziećmi przy różnych szkołach wyższych, m in. w 1917 r. w Iowa (lnw| Child Welfare Research Station), w 1925 r. w Minneapolis (Institute of Child Unlversity of Minnesota), w 1926 r. w Yale (Yale Psycho-Clinic), w 1927 r. w Mn kalał (Institute of Child Welfare, University of California), w 1929 r. w Ohio (Felg Instiliii* Antloch College). ,

Badania, które zaczęto podejmować w nowo powstałych placówkach miały odmienny charakter niż te, które były typowe dla pierwszych dwu dzirstu lat bieżącego stulecia. Koncentrowano się mianowicie nn m*M stosunkowo grupie dzieci, aby śledzić rozwój fizyczny i umysłowy kuol» go z nich przez wiele lat, często od chwili ich urodzenia, stosując pr/y lym przeważnie znane z poprzedniego okresu techniki testowe. Hyły to badania podłużne. Materiały w nich zebrane są dotychczas pi/•••* miotem licznych opracowań. Stanowią one istotny wkład do teorii ru*' woju “.

Lata dwudzieste charakteryzuje katalogowanie i opis wM ciwości rozwoju fizycznego, ruchowego, umysłowego i społecznego cl/l«"'l szczególnie w wieku przedszkolnym. Rozwój umysłowy traktowano |»mv

^ł* Do najbardziej reprezentatywnych badań podłużnych -z owego okresu uuMl studia L. M. Termana nad dziećmi wybitnie uzdolnionymi (podjęte w 1022 » Uniwersytecie im. Stanforda w Kalifornii), badania nad rozwojem fizycznym I um* slowym rozpoczęte przez W. F. Dearborna na Uniwersytecie llarwardzklm, pi**-* R. G. Frcemana na Uniwersytecie w Chicago, przez N. Bayley na Uniwersylaalt w Kalifornii, badania nad rozwojem umysłu 1 osobowości, podjęte w InslylmU Felsa przez L. W. Sontaga, badania nad rozwojem ruchowym i umysłowym uialr**' dzieci, prowadzone przez A. Gesella w klinice Uniwersytetu Yale.

Po szersze informacje, dotyczące badań podłużnych odsyłamy Czytelnika da rozdz. IV, C, 1.

m |mIui Jeden z aapektów rozwoju biologicznego. Dominowało przeko-M»‘ i' poziom umysłowy, z którym dziecko się rodzi, zachowa ono już

'kh> /yclię ze ustalony po urodzeniu wskaźnik jego rozwoju (iloraz •¹• )!) nie ulega zmianie.

' lym m.łn. stanowisku wyrażał się biolog izm, który był cechą <a»|fkańskiej psychologii rozwojowej od jej zarania. Reprezentował go !<• , klml jak już wiemy — G. S. Hall, który sądził m.in., że zaobser-pftMiu pr/ez niego właściwości psychiczne wieku dorastania stanowią » .. Imlc występującą konsekwencję dojrzewania fizjologicznego w tym n Miologizm leżał też u podłoża badań testowych Bineta, którego •Im Iłłlellgencji uwrażliwiła do tego stopnia psychologów' na związek • i po/lnmem procesów umysłowych a wiekiem, że przez długi czas » i II dolni dostrzec innych czynników wpływających na ten poziom. Hm )t • • ¹ i ¹ I dej znanym reprezentantem biologizmu w amerykańskiej psy-Hl ,|ll d licka był Arnold Gesell (1880- 1961), wierny temu stano-i ¹ długo Jeszcze po okresie lat dwudziestych, dla których było ono ,    . • I. .11 jest autorem skali rozw-ojowej (baby-tests), opartej na zna-

' i.udunliicb nad niemowlętami i małymi dziećmi. Jego badania nad

•    ląiMinl były bezpośrednio związane z dyskusją rad takimi problema-|«i. ( o odgrywa większą rolę w rozwoju — dojrzew-anie czy uczenie

i i #y rozwój przebiega od funkcji bardziej ogólnych do bardziej spe-

•    i. <o\. li, r/y leż. odwrotnie? Jest on też autorem kilku dużych monogra-

ito )łimji|i ych w sumie całe dzieciństwo i młodość, oraz wielu innych, In eh prnr i kilkuset artykułów'¹⁴. Jeden z pierwszych posługiwał 1.1 »/i| skalę techniką filmową”.

¹ H¹nym wydarzeniem w pierwszych dwóch dekadach naszego wieku < i . nee i h Watsona (1878 - 1950), jednego z twórców' behawiory-loi ||i .i io/d/. I, D). Przeciwstawiając się subiektywizmowi psychologii .4|o lu yjnej, Watson żądał wprowadzenia badań obiektywnych do inh logii A ponieważ przedmiotem takich badań nie mogą być niedo-,..... illn niob zjuwiska świadomości, przedmiotem psychologii powinno , ll i|o zdaniem — tylko zewnętrzne zachowanie się ludzi i zwierząt ,1 on wa togo kierunku — od angielskiego słowa behavior). Dążąc do > f oIhiIii psychologii nauką obiektywną, Watson przyczynił się również (Ab ii lu metod badania dzieci. Ale dla psychologii rozwojowej ważne • i m|m mini nie tylko postulat stosowania obiektywnych metod baduw -

1

| -i nn przykład A. Getell The fint five yenr¹ of life, 1940; The child /r»m i u o n, IU4K, I in. Praco te, podobnie Jak kilka Innych monotfrnfii, Oc.iwll ouloalt

i lulu #¹ twymi współpracownikami.

Ma MJąclach filmowych (zajął nimi ok. 110 000 m taśmy) oparł swój „Alin¹ i ormilu al«; dziecka" (An afiaa of infant behoiUor), v. tomy, 1934 Przygotował ok Mniów nu trrniil rozwoju dziecka.