38602 IMGY10 (3)

120 Z. KRASIŃSKI: IRYDION

PILADES. Wracam z sali Amfilocha — nigdzie nic nie słyszałem.

IRYDION. Przynieś pochodnię. (Pilades wychodzi) To być nie może — oni za chwilę tu będą!

MASYNISSA. A gdyby nie przyszli?

IRYDION. Nie przeklinaj mnie! Na nich oparta cała moja potęga. Na ich czele zbiegnę miasto i ludowi rzymskiemu przypomnę Brennusa³⁶. Gladiatorzy i żołnierze moi bez nich nie wystarczą tłumom. Jeśli mnie zdradzili, zginąłem!

MASYNISSA. Dośpiewują hymnów swoich — bądź cierpliwy, synu!

(Pilades wraca z pochodnią)

IRYDION. Zatknij nad stosem!

Konam jak Prometeusz w łańcuchach, o chmurę jedną od biesiady bogów. Czego ty milczysz? — ozwij się, Ma-synisso — niech żyje Hellada!

MASYNISSA. Milczę, bo godzina naznaczona minęła w tej chwili i każde pióro jej skrzydeł śmiechem przedłużonym szumiało w przelocie. Teraz nic już nie słychać.

IRYDION. Wbrew losom i ludziom niech się stanie wola ojca mego! (Porywa za pochodnię) Cześć ziemi greckiej, cześć! a ty, potrójna Hekato, przyjm tę ofiarę.

Ha! kto idzie? odpowiedz, czarne widmo! Jeżeli jesteś moim złym geniuszem³⁷, przyjdź później! Teraz nie wstrzymasz mnie!

POSŁANNIK. Pokój tobie w imieniu Jezusa Nazareń-skiego!

IRYDION. Tak — tak, cóż dalej? Gdzie pustelnik? Gdzie bracia?

POSŁANNIK. Symeon wzywa ciebie w rozpaczy. Na pro- ¹ jach Eloimu biskup zatrzymał wszystkich zbrojnych śpieszących ku jSniastu!

IRYDION. Dzięki ci, sługo świętych. Patrz! zimny jestem, nic zabiję ciebie! (Depce pochodnię) Ty jedna tylko umieraj! ■Do Masynissy) Jeśli kto z moich wróci, niechaj siądzie i czeka!

MASYNISSA. Jeszcze daleko do zorzy.

PILADES. Panie, panie, szyszak twój!

IRYDION. By zwyciężyć, dość miecza — by zginąć, nie potrzeba hełmu — naprzód, nazarenie! (Wychodzą)

MASYNISSA. (Wstając i wznosząc ręce) O miasto serdeczne moje, błogosławię tobie! O Roma, w cieniu tych .-.mion bądź spokojnej myśli! Zbawiona jesteś dla podłości twojej! Zbawiona jesteś dla okrucieństwa twego! Żyj i uciskaj, by ciało zepsuło się w mękach, a duch zwątpił o Bogu! (Znika za stosem)

Przybytek Eloimu w katakumbach. Wiktor na stopniach ołtarza. Za nim kapłani i starcy. Z jednej strony klęczy Symeon, z drugiej stoi Metella. Dalej chrześcijanie zbrojni, na kolanach — na ołtarzu kielich święty i krzyż, obwisły różami, wśród palących się kadzielnic.

WIKTOR. Jako po tych dymach mdlejących¹ tak i po was śladu nie będzie na ziemi ni w niebie! O! żeby sen wasz mógł być kamienny, bez wspomnień, bez przebudzenia! Ale j w przestworach śmierci wy żyć będziecie tam, gdzie zemsta Pana wiecznym gromem uderza! Wy żyć będziecie na wieki! (Do Symeona) Uciekaj jak pierwszy morderca⁸⁸ sprzed oblicza Jehowy!

SYMEON. Słuchaj mnie raz jeszcze!

WIKTOR. Spojrzyj na tę niewiastę, do której się już

1

Brennus — zob. Przypiski Autora [72]. ³⁷ Zob. Przypiski Autora [73].

Wiktor ma na myśli Kaina.