86328 IMGh01 (2)

4. EDUKACYJNE WSPIERANIE ROZWOJU DZIECI Z ZABURZENIAMI 301

Opracowana przez M. Bogdanowicz Skala Ryzyka Dysleksji (2002) umożliwia zarówno nauczycielom, jak i rodzicom wstępną ocenę trudności w nabywaniu umiejętności czytania i pisania. Otrzymane wyniki pozwalają diagnoście nie tylko ocenić stopień nasilenia ryzyka dysleksji, ale także w obrazowy sposób wykreślić indywidualny profil rozwoju dziecka, który ilustruje obszary i funkcje zaburzone oraz te, które są rozwinięte na dobrym poziomie. Z kolei trafna ocena trudności dziecka decyduje o rozwoju i zakresie działań terapeutycznych, pomaga również wytyczyć kierunek pracy oparty na mocnych stronach dziecka, co w rezultacie umożliwia mu przeżycie sukcesu edukacyjnego, niezbędnego w każdej terapii. Skala Ryzyka Dysleksji pomaga dość wcześnie zwrócić uwagę dorosłych: rodziców i nauczycieli, na występujące w rozwoju dziecka dysharmonie i zaburzenia. Niezmiernie istotne jest, aby w konsekwencji tego wstępnego rozpoznania dzieci ryzyka dysleksji poddane zostały (szczególnie te z umiarkowanym i wysokim zagrożeniem) specjalistycznym badaniom w poradniach pedagogiczno--psychologicznych. Najważniejsze jest jednak to, aby dzieci przedszkolne mogły w swoich placówkach realizować optymalny dla siebie program rozwoju. Wymaga to objęcia dzieci ryzyka dysleksji pomocą - wsparciem ze strony nauczyciela, ale także opieką specjalistyczną.

Dobry start szkolny uzależniony jest również od rodziny dziecka. Zadaniem pedagogów przedszkolnych jest prowadzenie szeroko pojętej pedagogizacji w tym obszarze. Należy uświadamiać rodzicom wagę problemu ryzyka dysleksji, zachęcać do ścisłej współpracy z nauczycielem, logopedą, czy terapeutą, łagodzić lęki i obawy rodziców przed wizytą w poradni psychologiczno-pedagogicznej, nakłaniać do podjęcia specjalistycznej terapii, oraz zachęcać do kontynuowania pracy z dzieckiem w domu, dostarczając pomysłów zabaw i ćwiczeń. Tak zintensyfikowane działania z pewnością pozwolą złagodzić bądź wyeliminować zagrożenie specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu i umożliwią stworzenie dziecku ryzyka dysleksji możliwie najkorzystniejszych warunków indywidualnego rozwoju.

System profilaktyki, wczesnego rozpoznawania i pomocy dzieciom ryzyka dysleksji ciągle nie funkcjonuje jeszcze w Polsce dobrze. Podnoszenie świadomości rodziców i nauczycieli wydaje się więc priorytetowym zadaniem, stojącym przed polską wczesną edukacją.

Przeprowadzone przez autorkę (w latach 2004-2005) wśród 55 dyrektorek przedszkoli badania sondażowe na temat sytuacji dziecka ryzyka dysleksji w kierowanych przez nich placówkach, zobrazowały instytucjonalną rzeczywistość dzieci z trudnościami w nabywaniu umiejętności czytania i pisania. Wyniki badań pokazały, że analizowany problem nie znalazł jeszcze właściwego miejsca w edukacji przedszkolnej, raczej potwierdził szkodliwą dla dzieci powszechną opinię, że na tym etapie edukacji specjalistyczna pomoc nie jest jeszcze potrzebna, gdyż trudności przemijają, a prowadzona w śladowym wymiarze praca wyrównawcza wystarcza.